Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Erozjagranicprawwyłącznychwpolskimieuropejskimprawieautorskim
zutworu,obejmującątakżepotencjalnepolajegoeksploatacji.Jedynymograniczeniem
wszechogarniającejnwłasności”mająbyć,wąskointerpretowane73,przypadkidozwolo-
negoużytku.
Wydawałobysię,żesyntetyczneujęcieautorskichprawmajątkowychwprawie
polskimeliminujeszczegółoweproblemy,jakiepojawiająsięnatledyrektyw,skoro
nwszystko”(tzn.każdaformaeksploatacjiutworu)objętejestwłasnościąautorską.Jest
tojednakwrażeniezłudne.Popierwsze,byłajużwcześniejmowaotym,żewdobie
współczesnychtechnologiipojęciekorzystaniazutworuprzestajebyćjednoznaczne.
Różnicemiędzywłasnościąrzeczyawłasnościąintelektualnąznaneoddawna.
Dopierojednakpojawieniesięprogramówkomputerowych,Internetu,przekazusate-
litarnego,nadańinternetowych,platformcyfrowychitd.ujawniłozcałąsiłąróżnicę
szczególnieistotnądlakonstrukcjiochrony.JaktrafniezauważaB.Giesen,utwórnie
jestdostateczniestabilnymwyznacznikiemsferywyłącznościkorzystaniazniego74.
Pojawiasiępytanie,czystanowionwystarczającypunktoparciadlabudowaniawszech-
ogarniającegoprawabezwzględnego.
Podrugie,jakpamiętamy,wpolskiejustawiewyłączneprawokorzystaniazutworu
rozpadasięnatrzy,awłaściwiedwanzakresyeksploatacji”75,którezgrubszaodpo-
wiadajątrzemprawomwyłącznymzdyrektywy2001/29/WE,przyczymwobrębie
każdegozzakresówkatalogpóleksploatacji(czyliwpraktyceuprawnieńautorskich)
niejestzamknięty.Mimowyraźnejodmiennościkonstrukcjiautorskichprawmająt-
kowychwobydwuporządkachprawnychtrudnowPolsceignorowaćrozstrzygnięcia
zawartewjudykatachunijnegoTrybunału,wszczególnościtych,któreuznająokreślone
działaniawobecutworówzaniestanowiącenaruszeniaodpowiedniegoprawawyłącz-
negouregulowanegowdyrektywach.Cowięcej,wodniesieniudoprawaudostępniania
publicznego(communicationtothepublic)wwyrokuC-466/12,Svensson,Trybunał
Sprawiedliwościwyraźniestwierdził,żeprzyjętaprzezniegointerpretacjaart.3ust.1
dyrektywy2001/29/WEnstoinaprzeszkodzietemu,abypaństwoczłonkowskiemogło
przyznaćpodmiotomprawaautorskiegoszersząochronęwdrodzeustanowieniaprze-
pisuprzewidującego,żepojęciepublicznegoudostępnianiaobejmujeszerszyzakres
działańniżdziałaniawymienionewtymprzepisie”.Innymisłowy,Trybunałnarzuca
wtymzakresiekoncepcjęmaximumochrony76.Wprawiepolskimodpowiednikiem
pojęciaudostępnianiapublicznegowrozumieniudyrektywy2001/29/WEbędzietrzeci
zzakresówobjętychart.50pr.aut.(zwyłączeniemjednakudostępnianiautworubez-
pośrednioprzedpublicznością
77)iwtymwłaśniezakresietrudnobyłobyskutecznie
przeciwstawićwspomnianemuwyrokowiTrybunałuSprawiedliwościkoncepcjęwłas-
nościowąprawaautorskiego.
73Tradycyjnerestrykcyjnestanowiskowtejkwestiijestjednakostatniokwestionowane.
J.BartaiR.Markiewicz(Prawo,s.191)uważają,żezakazrozszerzającejwykładniprzepisów
odozwolonymużytku,awszczególnościodrzuceniestosowaniaanalogii,niemapodstawnorma-
tywnychiniejestaksjologicznieuzasadnione.
74Por.B.Giesen,Własnościowy,s.72.
75Zakresydrugiitrzeci(art.50pkt2i3pr.aut.)składająsiębowiemłącznienanadrzędną
kategorięrozpowszechnianiautworu.
76KrytycznieoceniajątezęwyrokuJ.BartaiR.Markiewicz,Prawo,s.527.
77Np.wykonaniepubliczne,wyświetlenie,wystawienie.
91