Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
miejsceirolasamorząduterytorialnegowtransformacjiustrojowejpaństwa
37
jejratyfikacjąprzezPolskę.Braknadaniacharakteruprawnegozasadziepo-
mocniczościwówczesnychporządkukonstytucyjnymzpewnościąstawiał
twórcówreformysamorządowejwtrudnejsytuacji.Jakjużwspomniałem,
autorzyreformy,fluruchamiając”samorządterytorialny,moglisięposiłkować
jedynieart.4ust.3EKST,wktórymtojestzawartaowazasada:flGeneralnie
odpowiedzialnośćzasprawypublicznepowinnyponosićprzedewszystkim
teorganywładzy,któreznajdująsięnajbliżejobywateli.Powierzająctefunk-
cjeinnemuorganowiwładzy,należyuwzględnićzakresicharakterzadania
orazwymogiefektywnościigospodarności”.
JakwskazywałpóźniejZ.Zgud,zasadatajużwtamtymczasiepowin-
naprzybraćpostaćzasadykonstytucyjnej.Wtymstanieprawnymmo-
głabywtedyobwiązywaćnadwóchpoziomachibyćprawnieadresowana
dowszystkichpodmiotówżyciapolitycznego
71
.Jeślichodziopoziom
pierwszy,touwzględnieniejejwnowelizowanychprzepisachkonstytucji
stwarzałobyprawnąmożliwośćwysunięciawobecustawodawcypostulatu
kreowaniasystemuinstytucjiwyposażonychwodpowiedniekompeten-
cjedopodejmowaniadecyzjiwbezpośrednimkontakcieztymi,których
onedotyczą.Drugipoziomoznaczawymuszenieciągłegoprocesuwery-
fikacjisposobukorzystaniazprzyznanychkompetencjiiichzgodności
zzasadąsubsydiarności.BudowasamorząduterytorialnegowPolsce,wzo-
rowanamiędzyinnyminazasadziepomocniczości,umożliwiałaprzekazanie
napoziomiegminymieszkańcomwspólnotysamorządowejinicjatywy
obywatelskiej.
Opróczinicjatywydziałaniawłasnymisiłamiorazmożliwościdecy-
dowaniananajniższychszczeblachosprawachlokalnych,ideapomocni-
czościzawierawsobierównieżnakazudzielaniapomocyizarazemzakaz
podejmowaniaszkodliwej,ograniczającejinicjatywęinterwencjipaństwa.
Tazasadaznalazłaswojeodzwierciedlenie,itoskromne,dopierowKon-
stytucjiRzeczypospolitejPolskiejz1997roku:fl(…)ustanawiamyKonsty-
tucjęRzeczypospolitejPolskiejjakoprawapodstawowedlapaństwaoparte
naposzanowaniuwolnościisprawiedliwości,współdziałaniuwładz,dialogu
społecznymoraznazasadziepomocniczościumacniającejuprawnienia
71
Z.Zgud,Zasadasubsydiarnościwprawieeuropejskim,KantorWydawniczyflZakamy-
cze”,Kraków1999,s.21.
