Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
i-oilemożności-nieżonaci,gdyżodpijanych,abiałychgłówtajemnicewszystkie
Wartojednakżezastanowićsię,dlaczegoidlajakichpowodówograniczone
zostająprawaczłowiekawzakresiepowszechnegodostępudoinformacji?
Wimięjakichwartościsuwerennenarodytworząprawo,pozbawiająceje
informacjiostaniewłasnegopaństwa,dlaczegoniedążądoposiadaniapełnejwie-
dzyozagrożeniachzewnętrznychiwewnętrznych,nieprzejawiajązainteresowa-
niaosiągnięciaminaukowymiiwynalazkamiwybitnychjednostekiwreszciezja-
kichpowodówgodząsięnarepresjękarną,stosowanąprzezpowołaneichwolą
organy,zapoznanieobiektywnychstanówrzeczyiprocesów?Nataksformuło-
wanepytaniaizapewnewieleinnych,determinowanychogólnoświatowymzjawi-
skiemwybiórczegoudostępnianiainformacji,należyposzukiwaćracjonalnychod-
powiedzi.Wartoprzywołaćsocjologiczno-politycznągenezępaństwaM.Webera,
którejistotęstanowikonkluzja,żekażdepanowaniejestwpewnejistotnejsferze
panowaniemtajnym,aeksponowanieobowiązkuzachowaniatajemnicyzawsze
stanowisymptomwiaryrządzącychwrosnącezagrożenieichwładzylubzamiaru
Przyjmującpowyższyprocesadministrowaniapaństwemzahistorycznie
potwierdzony,możnazauważyć,żepowodujeonwyłonieniedwóchzasadniczych
zbiorowościwzajemnieścierającychsięalbo,cytującT.Kotarbińskiego,„pozosta-
uprzywilejowanawiedzą,ponieważposiadadostępdoinformacji,któresąnie-
jawnedladrugiej,znacznieliczniejszej.Przywilejdostępudotajemnicjestzarazem
obciążeniem,którewynikazobowiązkuochronypowierzonejwiedzyprzedkaż-
dym,ktodojejposiadanianiejestuprawniony.Przedstawicielegrupynieuprzywi-
lejowanejdążądopoznanianieznanego,cojestcechągatunkowąludzi,kierującsię
wewnętrznymimperatywem,podejmująaktywnościosłabiającenakazchronienia
informacjiznanychwąskiejgrupieuprawnionych.Zawężającniecoprzedmiotowe
rozważanianadnaturąpowyższegosporudowarunkównaszegopaństwa,stwier-
dzićmożna,żetegorodzajudychotomicznypodziałmamiejscerównieżwPolsce.
2J.Olkiewicz,Kalimachdoświadczony,Warszawa1981,s.232.
3Zob.szerzej:M.Weber,Gospodarkaispołeczeństwo.Zaryssocjologiirozumiejącej(Wirtschaftund
Gesellschaft–GrundrißderverstehendenSoziologie),przekładiwstępD.Lachowska,Warszawa2002,
s.691in.
4Zob.szerzej:T.Kotarbiński,Traktatodobrejrobocie,Wrocław1982,s.96.
6
