Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Filozofiapojmowaniarozwojuprzedsiębiorstwa
21
Kwintesencjąrozwojujestzmiana,przedsiębiorstwobowiempodlegaciągłym,
nieuchronnyminieuniknionymzmianom
13
.Wynikatozfilozoficznejteoriipowszechnej
zmiennościHeraklita
14
.Zgodniezzałożeniamiwariabilizmujedynąstałąrzecząjest
zmienność.Prawiedwaipółtysiącalatpóźniej,przenosząctonagruntnaukozarzą-
dzaniu,P
.Drucker(2009)podkreśla,żejedynąstałąrzecząwprzedsiębiorstwiejest
właśniezmiana.Zmianajestjednostkowymelementempowiązanymzwszystkimi
wspomnianymipojęciamiistanowipodstawęmerytorycznądoichzdefiniowania.
NajbardziejuniwersalnepojmowaniezmianymożnaznaleźćuA.Stabryły(1996,
s.9;2000,s.240),którydefiniujejakoróżnicęmiędzydwomalubwięcejpo-
równywalnymistanamijakiegośsystemuwdanymprzedzialeczasuizewzględu
naprzyjętąpodstawęporównania.IstotazmianywedługG.Nizarda(1998,s.107)
wyrażasięwzwiązanychzniąprzeciwnościach:postępbądźregres,innowacjabądź
nprzeróbka”,mutacjabądźmodyfikacjalubtransformacja,ewolucjabądźkryzys.
WedługM.Bratnickiego(1998,s.9)zmianaprzybierapostaćcząstkowychuspraw-
nieńpoprawiającychaktualnieprowadzonądziałalnośćimożeprzybieraćwielorakie
formy,odnoszącsiędodowolnegoaspektufunkcjonowaniaprzedsiębiorstwa.Jeżeli
sukcesywnezmianywywołujązjawiskokompleksyfikacji,czyliprzynosząwiększe
zróżnicowanieibardziejzłożonąformę,tomówisięorozwoju.Innymisłowy,
sekwencyjnyciągnastępującychposobiezmianstanowiprocesrozwojowy,proces
bowiemexdefinicionestanowicałośćskładającąsięzszereguzmian.
Pojęciazmianyirozwojunietożsame,apojedynczazmiananiemożebyćuzna-
nazaprzejawrozwoju.Należyzatemwyróżnićkategorięzmianrozwojowych,które
uczestnicząwprocesierozwoju.Zmianarozwojowatotakazmiana,popowstaniu
którejwmiaręupływuczasuconajmniejjedenparametrdanegoobiektuzmienia
sięmonotonicznie(alborośnie,albomaleje).Uwzględniająctozałożenie,rozwój
jestzatemuporządkowanąsekwencjązmianrozwojowych,którąmożnaokreślić
jakocyklrozwojowy.
Dokonującuporządkowaniapojęciarozwojuprzedsiębiorstwa,należyprzywołać
klasyfikacjęS.Sysko-Romańczuk(2005,s.51–53),przyczymnależałobywłaśnie
zaklasyfikowaćdonurtupragmatycznego.Jejzdaniemrozwójprzedsiębiorstwamoże
byćrozpatrywanywtrzechujęciach,amianowicie:przyczynowym,czynnościowym
iskutkowym(por.rys.1.1).Itakwujęciuprzyczynowymrozwójprzedsiębiorstwa
traktowanyjestjakolikwidacjalukirozwojowej,przyczymimpulsemdorozwoju
jesttutajodchylenieodstanupożądanegolubkoniecznegonapodstawieoceny
iaspiracjiprzedsiębiorców
15
.Wujęciuczynnościowymrozwójprzedsiębiorstwa
13
Wstarożytnościpojęciezmianymiałocharakterpejoratywny(np.uPlatonaczyKartezjusza),dopiero
późniejzmianęzaczętopostrzegaćrównieżpozytywnie(np.Hegel,Bergson).Należypodkreślić,żezmiana
możemiećpozytywnylubnegatywnycharakter,atymsamymróżnywpływnarozwójprzedsiębiorstwa.
14Jegonastępcy,KratylosiPlaton,głosiliwariabilizmwjeszczeskrajniejszejpostaci.
15
Takiepojmowaniemożnaznaleźćwpracachm.in.:Ackoffa(1993),Machaczki(1998),Fabiańskiej
iRokity(1991).