Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Cotojestflozofaiocowniejchodzi?
17
cojestpodstawąwszystkiego,copierwotne,najgłębszeiewidentne.
Filozofiachcącdojśćdosednasprawmusibowiemwykraczaćpozaichfi-
zykalność.Szukaćgłębiej,tamgdzieniesięgająnaukiścisłeiichnarzędzia
badawcze.
Filozofiatozatemnaukaorzeczachpierwszych,najistotniejszych,
pierwotnych,tych,któresąźródłemrozumieniawszystkiegoinnego.
Szukaprzyczyn,powodów,zasad,mówiotym,coprawdziwieważne,uni-
wersalneiogólne.
Możnawięcpowiedzieć,żeprzedmiotbadanianaukścisłychifilozo-
fiijestdokładnietensam:jestnimnaszświat.Czegoinnegojednakszuka
wnimfilozofia,aczegoinnegonaukiścisłe.Filozofiaszukasedna,ana-
ukiścisłebadająpowierzchowność.Pragnąbowiemrozumiećświattakim
jakimjest,jakimsięonnamprzedstawia.Filozofiazaśpyta:dlaczegoten
światjesttaki,jakijest?,czymógłbyćinny?,skądidlaczegopowstał?,czy
jestwtymzamysł,celisens?.
Czymwtakimrazieniejestfilozofia?Zpewnościąniejesttym,czym
napierwszyrzutokawydajesiębyć.Filozofiabowiemniejest:
•dowolnymiwyobrażeniaminatematyostateczne,
•natłokiembezsensownychipustychpojęć,
•eseistykąizbioremaforyzmów,
•próbąwartościowaniarzeczywistości,
•niedającymisięzweryfikowaćteoriamiiprzypowiastkami,
•treściaminieuzasadnionymipogłębionąanalizą,
•twierdzeniamibezdowodu,
•poezją,literaturąfantastycznąlubpopularno-naukową,
•dobrymiradami,złotymimyślami,refleksjamicodocodzienności,
•pseudoreligią,ideologią,światopoglądem,przekonaniami,
•refleksjąnadmodnymiproblemami,przypuszczeniami.
Widaćtu,żefilozofianieprowadziprzypadkowychrozważańnadświa-
tem,leczrządzisięścisłymi,schematycznymiregułami,przedewszystkim
zzakresulogiki.Itymkryteriummusipodlegaćkażdytekstikażdawy-
głoszonateza.
Pamiętamtuoburzeniejednejzestudentek,gdypowiedziałem,żekaż-
dawiedza-równieżfilozoficzna-jestschematycznainicpozaschema-
temniemożesięwniejznaleźć.Wedlestudentki,ludzkainteligencjapo-
legaprzecieżnaprzełamywaniuschematów.To,poczęściprawda,lecznie
