Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Antropologiawizualna–wobecikonosfery
iznaczeń.Podejścietotraktujekulturęwizualnąiobrazywizualnejakopo-
średnikówwtransakcjachspołecznych,jakrepertuarekranowychobrazów
lubwzorcówporządkującychnaszespotkaniazinnymiludźmi.[...]społecz-
nakonstrukcjapolawizualnegomusibyćwciążodtwarzanajakowizualna
konstrukcjapolaspołecznego,jakoniewidzialnyekranlubszablonpozornie
niezapośredniczonychdanych,dziękiktórymmożliwestająsięefektypo-
średnictwaobrazów”(Mitchell2012a:132).AzatemMitchellnieogranicza
polazainteresowańtylkodoareałusztuki3,badanianadikonosferąmogą
siękierowaćnainne,niezwiązanezesobąobszary,przyczymróżnemedia
będąokreślaćnaturęwizualnościisposobypostrzeganiaiprezentacjiświata
(zob.Mitchell2002b).
Tekrótkoscharakteryzowaneniemieckieiamerykańskiekoncepcje,wy-
pełniająceistotęzwrotów:ikonicznegoczyobrazowego,zmieniłypodejście
doświatawizualnego,stanowiłypropozycjęnowejkoncepcjinobiektuwi-
zualnegojakoistotowowyposażonegowewładzężycia”(Moxley2012:149).
Porazastanowićsię,jaknaproblemkulturywizualnejijejartefaktówmożna
spojrzećzperspektywynzasiedziałych”wbadaniachnadkulturądyscyplin.
Zanimodwołamsiędoantropologiikultury,chciałabymprzezchwilęza-
trzymaćsięprzystudiachkulturowych(culturalstudies),którenajpierwno-
bilitowałykulturępopularną,anastępniestanęływobecpytańoto,wjaki
sposóbwizualnośćzaczęłaodgrywaćtakważnąrolęwnowoczesnymżyciu.
NicholasMirzoef,czołowyprzedstawicieltegonurtu,zauważył,żestu-
dianadkulturąwizualnąmożnatraktowaćjakoefektinterdyscyplinarnej
(wykorzystującejzdobyczewieludyscyplinhumanistycznych)refleksjina
tentemat,rozpoczętejprzezbrytyjskiestudiakulturowe,atakiepodejście
stwarzamożliwościprzekraczaniagranicmiędzyjużukształtowanymidys-
cyplinamiwiedzy(Mirzoef1998:4).Jesttoniezależneodwspomnianych
wcześniejkłopotówdefinicyjnychzwiązanychzkulturąwizualną,gdzie
zamiastsatysfakcjonującejdefinicjipojawiasięwwielupracachraczejefekt
mnożeniakontekstów,wktórychmówisięorozmaitychaspektachwizu-
alnościwkulturze,costanowiefektproliferacjiwizualnościwkulturze,
kierującyraczejuwagęwstronępostmodernistycznejteoriitekstualności,
3
WtakimpodejściuwspieraMitchellainnyznanyamerykańskibadaczkultury
wizualnejJamesElkins,pisząc:nobrazyspozakręgusztukimogąbyćrówniezaj-
mujące,wymowne,ekspresyjne,historycznieistotneiteoretycznieinspirujące,jak
tradycyjnyprzedmiotzainteresowaniahistoriisztuki,iżeniemapowodu,byhi-
storiasztukitraktowałajeinaczejniżkanoniczneczypozakanoniczneprzedmioty
sztuki”(Elkins1999:IX,cyt.za:Moxley2012:145).
27
