Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
▪Prolog▪
Komunikacjaikomunikowaniezperspektywyfilozoficznej
wyrażonewdefnicjachjużprzytoczonych.10Stwierdzenie,żeflkomunikacja
zasadniczooznaczapobudzanieumysłuinnychosób,abymieliświadomość
izrozumielisenszdarzeń,uczuć,faktów,opiniilubsytuacji,którepróbujemy
imprzedstawić”
,dodajewarunekintencjonalnościirozumieniaprzekazu,ale
wcalenieusuwapoczuciabezradnościwobecciągłegochybianiacelu,jakienam
towarzyszyłoprzywielokrotnychpróbachodpowiedzinapytanie:flcotojest
komunikacja?”
.
Wieledefnicjinawiązujedobehawioryzmu,akcentujączewnętrzny,fzycz-
nieobserwowalnywymiarkomunikacji,to,cojestwidocznedlainnych,cojest
faktem,anieukrytewludzkichgłowach.Wtakichujęciachkomunikacjajest
flprocesem,zapomocąktóregojednostka(nadawca)przekazujebodźce(transmits
stimuli)zmieniającezachowaniainnychosób”
;flkomunikacjatopewnegorodzaju
sytuacjebehawioralne,wktórychnadawcanadajeprzekazdoodbiorcyześwia-
domąintencjąwywarciawpływunajegopóźniejszedziałania”
.Toutożsamianie
sygnałuzkomunikatemzacieraróżnicemiędzykulturąatresurą.Zwolennicytego
typupodejściachcąpozostawaćnagrunciefltwardego”empiryzmu;operować
wzwierzęcymdepozycieczłowieczeństwa,gdziewrażeniaiafekty,sygnałyipro-
stereakcjebezwarunkoweodpowiadająnp.zaratunkowewspółdziałaniestada.
Behawioryzmchceteoretyczniescalaćświatistotżywychiczujących,idlatego
świadomiepomijaigubispecyfkęludzkichkontaktów.Weterynarzipsycholog-
-behawiorystanieflrozmawia”zpacjentem,alebędziegostymulowałkomuni-
katami,oczekującskutków.Wtakichujęciachkomunikacjajesttym,codasię
zaobserwowaćwobjawachikonsekwencjachściśleprzyczynowych.Komunikacja
fljakotaka”jestzaśnieobserwowalna;zauważalnesąjedyniejejróżneprzejawy
idopieroznichmożnawnioskowaćointencjachiwszelkichinnychukrytych
czynnikachodgrywającychwniejjakąśrolę.11
Jeszczeinnedefnicjekoncentrująsięnapojęciachflinformacja”ifltransport”
,
unikająctakichterminów,jakflumysł”
,flmyśl”ifljęzyk”:flkomunikacjaoznacza
10
Następneprzykładydefnicjikomunikacjipodajęza:Miller(2001:4,5).Teiinnemożnaznaleźć
m.in.w:Merten(1977;2007),Dance,Larson(1976),atakżewpolskiejliteraturzeprzedmiotu-zob.
np.Mikułowski-Pomorski(1988),Goban-Klas(1999),Mrozowski(2001),Filipiak(2003)iwieleinnych
pozycji.
11
Tegotypubehawioralnepodejściabazująnazałożeniu-wznacznymstopniupotwierdzo-
nymdoświadczeniem-że,jakpiszeJanHartman(2011:58):flżycieskładasięzpowtórzeńibyć
możenależypatrzećnarozmaitenaszepraktykiztegopunktuwidzenia,tzn.jakodługieciągi
podobnychczynności,któretylkozpozorumająodrębneznaczeniehicetnunc,będącwistocie
akcentemregularniestawianymwniekończącymsięprocesiepowtarzania(słów,gestów,odczuć).
TakisposóbmyśleniaeksperymentalniepodjąłjużKirkegaard,awXXwiekuegzystencjaliściinie-
którzyztzw.postmodernistów.Równieżkognitywistykaprzyjmujetędośćniepokojącąperspekty-
wę,badającaktypoznawczeikomunikacyjnejakopowtarzalne,mniejczybardziejschematyczne
zachowania”.
