Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WŁODZIMIERZPRÓCHNICKI:EMILZEGADŁOWICZPUNKTYWIDZENIA
SłyszałeminteresującącharakterystykękrólaM[eryna]lPrzedwojnązjechałnapsyl
Wpolitycelawirowałmiędzyjednąpartiąadrugąl[…]Grywałwkartyiprzegrałdużo
pieniędzy,rozwiódłsięzżonąlZacząłsięrehabilitowaćprzedwojnąl[…]Król,gorąceser-
ceżydowskielBardzodobrzeprzyjętogowMorawskiejOstrawieiPradzelUdałomusię
oswobodzićŻydówzMorawskiejOstrawy,którzyznajdowalisięwNiskul[…]Wwielu
przypadkachdopisywałomuszczęścielUważasięjednak,żedlasprawyemigracjigotów
jestnawszystkoiprzedniczymsięniecofniel[…]Niedawnoskompromitowałsię,boobie-
całuzyskać20000certyfikatów,awyszłyztegonicilPodważyłotomocnojegopozycję,
udałomusięnatomiastodroczyćokilkamiesięcyprzesiedleniezeŚląskal[…]KrólM[eryn
WlPl]zamierzaobecnieprzenieśćsiędoKrakowaistaćsiękrólemnadcałą[Generalną
WlPl]Gubernią[…]lWpociąguspotkałemkobietę,któramówiłaokrólujakoaniele
zbawicielu38l
Zauważmy,żemieszająsiętutajróżnejęzykiwyrażająceopinieniejednoznaczne,odnega-
tywnych,przezobiektywizujące,poszczereuwielbienielJesttoznaczącewprzypadkuoceny
człowieka,którymusidziałać,posługującsięróżnymi,częstonieskutecznymimetodami,wwa-
runkachnieprzewidywalnych,wcałkowitymuzależnieniuodłaskiiniełaskiwroga,człowie-
ka,któryniekiedyzdołakogośuratować,wwiększościwypadkówpozostającbezsilnymlNie-
słychanietrudnooceniaćtugranicęprzebiegającąmiędzygrąnaprzechytrzenienieskończenie
silniejszegoicałkowiciebezwzględnegoprzeciwnikaaświadomąkolaboracjąlZinnychpogło-
sek(możezprzechwałeksamegoMeryna?)pochodząkolejnenotatkikronikarza:nSłyszałem,
żeŻydziwSosnowcudziękiMerynowimajądostatecznąilośćżywności”39lTainformacja
znajdowałabypotwierdzeniewcytowanymliścieZegadłowicza,wcześniejszymotrzymiesiące
odnotatkiRingelblumalTydzieńpóźniejkronikarznotuje:
WBędzinieiSosnowcuudałosięuniknąćgettadziękijegostaranioml[…]Merynwcią-
gukrótkiegoczasuzorganizowałprzesiedlenie6000ŻydówzOświęcimiaiokolicy40l
Szczególnązewzględunaźródłopochodzeniapogłoskęprzynosiwypowiedźkolaborantal
Gancwajchtwierdzi,żejestkrewnymMeryna,nioświadcza,żepragniepójśćwjegośladyiuczy-
nićwieledobregodlaŻydów”41lPowracadotego,wedlecytatuwKronice…,razjeszcze,gdynpo-
37
38ElRingelblum:Kronikagettawarszawskiego…,sl126—127,zapis:26,27kwietnia1940rokulWznaczniepóź-
niejszymdziele,jakimjestPolskisłownikjudaistyczny.Dzieje,kultura,religia,ludzielTl2lOpraclZlBorzymińska,
RlŻebrowskilWarszawa2003,sl136—137,znajdziemyhasłoautorstwaRlŻebrowskiegoMerinMojżeszlMowa
tuonimjakosprawnymadministratorze,którypoczątkowozdołałuzyskaćwzględniedobrewarunkidlaludności
żydowskiejnaobszarzeGórnegoŚląskalWmiaręwzrostuterroruhitlerowskiegonasilałsięsprzeciwwobecjego
polityki,któranzmierzaładoratowaniaczęścispołeczeństwakoszteminnych”lWnadzieinalepszekontaktyzwła-
dzamizadenuncjowałkilkagrupruchuoporu,którewydałynańwyrokśmiercilAresztowany,zginąłw1943roku
wOświęcimiul
39ElRingelblum:Kronikagettawarszawskiego…,sl264,zapis:10kwietnia1941l
40Ibidem,sl268,zapis:17kwietnia1941rokulPrzypis2natejstroniewyjaśnia,żechodzioprzeniesieniezmiasta
OświęcimdoChrzanowa,SosnowcaiBędzinal
41Ibidem,sl342,zapis:24,25grudnia1941rokul