Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Celksiążki
Europajestkontynentemimigracjiiimigrantów.Mówiącściślej,stałasię
nimniedawno,wdrugiejpołowieXXwieku.Ajeszczeuściślając,niecała.
Wcześniejbyłozupełnieinaczej.Panujepogląd,żeconajmniejdoczasu
wielkichodkryćgeograficznych,gdywdośćkrótkimczasiezostałspenetrowany
niemalcałyglob,migracjeEuropejczykówmiałycharakterincydentalny,aich
skalabyłaniewielka.WwiekuXIXrozpocząłsięzaoceanicznyexoduszEuropy,
najpierwzjejczęścizachodniejipółnocnej,późniejzpołudnia,anasamym
końcuzewschodu,wtymzziempolskich.Procestentrwałconajmniej150lat
iprzybrałwielkierozmiary.
Obecnienainnychkontynentachżyjeokoło550–650milionówpotomków
emigrantóweuropejskich.Toniemaltylesamo(wprzybliżeniu80%),coliczba
mieszkańcówEuropynaprzełomieXXiXXIwieku.
Jednakżeniewszystkiespołeczeństwauczestniczyływtymodpływiewpo-
dobnymstopniu.NajednymbiegunieznajdujesięIrlandia.Jejludnośćliczyła
w1845roku8,3milionaosób,aw1920rokuzaledwie4,2miliona.Wtymokresie
wyemigrowało5,3milionaosób,zczegookoło80%doStanówZjednoczonych
(Gliwic1934).Niebyłtokoniectegoprocesu;Irlandczycymasowoopuszczali
swójkrajniemaldokońcaXXstulecia,choćjużniewtakiejliczbiejakwdrugiej
połowieXIXwieku.W2000roku,gdyIrlandiastałasięjużobszaremnapływu,
ludnośćcałejwyspyliczyła5,5miliona,nadalznaczniemniejniż150latwcześ-
niej.
KrajemdrugiegobiegunajestFrancja,zktórejemigracjanigdynieprzybrała
formytrwałegoimasowegowychodźstwa.Przeciwnie,jużwkońcuXIXwieku
krajtenraczejprzyciągałimigrantów,awlatachdwudziestychubiegłegostule-
ciaprzyjąłponadmilionposzukującychpracycudzoziemców,główniezPolski
iWłoch.ImigracjadoFrancjinasiliłasięponowniezarazpozakończeniuIIwoj-
nyświatowej.Dodziśkrajtenjestcelemwędrówkilicznychimigrantówzróż-
nychmiejscnaZiemi.
Polskaplasujesięgdzieśmiędzytymibiegunowymiprzypadkami.Emigracja
oddrugiejpołowyXIXwiekumiałatucharaktermasowyitrwały,jednakżenie
prowadziładodepopulacji.Przeciwnie,dokońcalatosiemdziesiątychXXwie-
ku,pomimoznaczącejemigracjiibrakuimigracji,ludnośćPolskisystematycznie
wzrastała1.Jednakżejestcoś,cokażeumiejscowićPolskęnamiejscuszczegól-
1Oczywiście,pozaokresamiIiIIwojnyświatowej.