Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
AndriejPłatonow
ibywanatymświecie,chwilowejesttylko,aszczęściewinnobyćwieczne”8–to
ostatniezdanietegoutworu.
Pozatym,jakpiszeŚliwowski:BWbaśniachPłatonowanieznajdujemyteż
dłuższychopisówlasów,pólczyrzek–pełniącychwyłączniefunkcjęestetyczną
i«retardacyjną»,awięcczynnikaopóźniającegoakcję,mobilizującegouwagęczy-
telnikaczysłuchacza,bowiemcelembaśniowegobohateraPłatonowajestzreguły
odzyskanieutraconejrównowagiwewnętrznejiharmonii,toteżprzedmiotyskła-
dającesięnaświatzewnętrznypełniąturolępodrzędną,nietakistotnąjakwbaśni
ludowej”.Tłumaczzauważateż,żenarracjatychutworówprzybieraczęstotonnie-
jakopoufny,zwracającsiędojednegoczytelnika,aniewiększegoaudytoriumiprze-
kazujemubardziejButajnione”myśli.
Takżehumorjestwtychutworachzrozumiałybardziejdladorosłychodbior-
ców.PoczątekbaśniCudownychłopczyktorozmowacarazjegosynem,wktórej
władcaoznajmia:BMasztupierścień.Jaksięzechceszożenić,szukajżonynamiarę
tegopierścienia;naktórądziewczynębędziepasował,tępojmijzażonę.Agdy-
bynażadnąniepasował,towcalesięnieżeń”9.Epilogtejbaśnitoczarnyhumor
wczystejpostaci.BChciałcarkrzyknąć,natężyłsię,leczsięraptemcałyrozleciał,
naczęścisięrozpadł:tamrękależy,tugłowa,uchogdzieindziej...”10.
BaśniePłatonowatoutwory,którezaakceptujątakżemłodsiodbiorcy,zwłasz-
czażeodnajdąwnichwielenieprawdopodobnychprzygód.Czytelnicymogąbyć
jednakzaskoczenipewnymisformułowaniami(np.BNiemawdomuchłopa,to
wdomuzgryzota”)11iwątkamiprzynależnymiraczejdoświatadorosłych–takimi
jakmałżeńskazdradaczybezpłodność(wbaśniIwan-dziwo).Międzyinnymiztych
powodówtrzebatebaśniepotraktowaćjakotwórczośćautorską,kolejnydowódna
to,żePłatonowbyłtwórcąniepokornym,niepoddającymsiępresjitrendówiusta-
lonychkonwencji.Mamnadzieję,żetakżeinnebaśnietegoautorazostanąkiedyś
spolszczonealboprzynajmniejCzarodziejskipierścieńdoczekasięwznowienia,
ponieważaktualniedostępnyjestjedyniewnielicznychbibliotekach.
8Tamże,s.25.
9AndrzejPłatonow,dz.cyt.,Warszawa1974,s.36.
10Tamże,s.54.
11Tamże,s.23.
RadekBruch(ur.w1974r.wKoszalinie)–socjologimenadżerkultury.Współpracujezportalami:
wSzczecinie.pl,Tegoslucham.pl,Kvlt.pl.
29(3/2019)
