Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13.RACHUNKIDOCHODUNARODOWEGOIBILANSPŁATNICZY
aktywarezerwowelubzwiększazadłużeniewobeczagranicznychwładzmonetarnych.Jeśli
krajjestnarażonynaryzykonagłegoodcięciaodzagranicznychpożyczek,będziedążyłdo
utrzymywaniaHżelaznegofunduszu”rezerwzagranicznychjakoswegorodzajuzabezpiecze-
nia.Wtakiejsytuacjiznajdująsięwszczególnościkrajerozwijającesię(zob.rozdział22).
Jednakbilanspłatniczyjakkażdamiarazbiorczapowinienbyćinterpretowany
bardzoostrożnie.WróćmydowcześniejszegoprzykładudecyzjiBankuJaponii,który,
zwiększającpoziomdepozytówwdolaracho20000USD,zwiększaamerykańskideficyt
bilansupłatniczegodokładnieotęsamąkwotę.Załóżmyjednak,żeBankJaponiipo-
stępujeinaczejiumieszczaswoje20000USDwBarclaysBankwLondynie,atenzko-
leideponujepieniądzewCitibankwNowymJorku.Amerykańskiezobowiązaniawobec
prywatnychnierezydentówrosnąo20000USDiamerykańskideficytbilansupłatnicze-
goniewzrasta.Aleprzecieżtapoprawabilansupłatniczegoniemadużegoznaczenia
ekonomicznego:StanomZjednoczonymniesprawiadużejżnicy,czypożycząpieniądze
bezpośrednioodBankuJaponii,czyzapośrednictwembankulondyńskiego.
STUDIUMPRZYPADKU
Aktywaizobowiązanianajwiększegodłużnikaświata
Widzieliśmywcześniej,żesaldorachunkubieżącegomierzyprzepływnettonowychnależnościzty-
tułuaktywówzagranicznych,jakienabywakraj,kiedyjegoeksporttowarówiusługprzewyższa
import.Przepływtenniejestjednakjedynymważnymczynnikiempowodującymzmianywartości
aktywówzagranicznychnettodanegokraju.Dodatkowonawartośćzagranicznychaktywównetto
wposiadaniudanegokrajumogąwpłynąćzmianyrynkowychcenwcześniejnabytychaktywów.
Kiedynp.wlatach90.XXw.japońskirynekakcjistraciłtrzyczwarteswojejwartości,amerykańscy
ieuropejscywłaścicielejapońskichakcjidoświadczyligwałtownegospadkuwartościswoichnależ-
ności,cowrezultaciespowodowałowzrostzagranicznegomajątkunettoJaponiiwujęciunetto.
Podobnyefektmajązmianykursówwalutowych.Kiedydolarulegadeprecjacjiwobecwalut
zagranicznych,nierezydenci,którzyposiadająaktywadenominowanewdolarach,obserwująspa-
dekwartościichmajątku,kiedymierzątęwartośćwwaluciekrajowej.
BiuroAnalizEkonomicznych(BEA)amerykańskiegoDepartamentuHandlu,którezajmu-
jesięzbieraniemdanychstatystycznychoamerykańskimdochodzienarodowymorazbilansie
płatniczym,przygotowujecoroczneszacunkidotyczącemiędzynarodowejpozycjinettoStanów
Zjednoczonychżnicymiędzyaktywamiazobowiązaniamizagranicznymi.Ponieważzmiany
cenaktywóworazzmianykursówwalutowychmogąwpływaćnadolarowąwartośćzagranicznych
aktywówizobowiązań,BEAmusidostosowywaćwartośćistniejącychroszczeńtak,abyuwzględ-
niałyzyskiistratykapitałowekoniecznedooszacowaniamajątkuStanówZjednoczonychzagra-
nicąwujęciunetto.Szacunkitepokazują,żenakoniec2015r.StanyZjednoczonemiałyujemną
pozycję,jeślichodziomajątekzagranicznywujęciunetto,przyczymbyłaona(codowartości
bezwzględnej)dalekowiększaniżwprzypadkujakiegokolwiekinnegokraju.
Do1991r.bezpośrednieinwestycjezagranicznetakiejakzagranicznefabrykibędącewłas-
nościąamerykańskichkorporacjibyływycenianenapodstawiehistorycznych,czylioryginalnych,
cenzakupu.ObecnieBEAużywadwóchmetodwycenybieżącejwartościbezpośrednichinwestycji
45