Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
KrystynaRadziszewska
Ześrodkówtychsfinansowanoczęśćwyjazdówzagranicę11.Dlawyjeżdżających
wprowadzonoodsierpnia1938r.podatekodposiadanegomajątku(Passumlage).
Osobyniedysponująceżadnymiśrodkamifinansowymipłaciłypięćmarek.Wten
sposóbbogatsiumożliwialiwyjazdosobombiedniejszym.Wpływyztegopodatku
pokrywałyrównieżwydatkinafunkcjonowanieCentralnegoUrzędudoSpraw
EmigracjiŻydóworazprzekazanezostałygminienapokryciekosztówdwóch
transportówdoNiskaoraznapraceprzygotowawczedotrzeciegotransportu12.
Ogólnieokoło130000osóbwyemigrowałozWiednia.Początkowowyjeżdżano
doSzwajcarii,ponieważkrajtenniewymagałwizodAustriaków,alejuż28marca
1938r.rządszwajcarskiwprowadziłdlanichobowiązekwizowy,coznacznie
utrudniłoucieczkęŻydów.
7sierpnia1941r.zakazanowyjazdówżydowskichmężczyznzdolnychdo
służbywojskowejwwiekuod18do45lat,a18października1941r.zakończono
wydawaniepozwoleńnalegalnąemigrację.19sierpnia1941r.ukazałosię
zarządzeniepolicyjneoobowiązkuoznakowaniaŻydówngwiazdąDawida”.Gminę
żydowskązobligowanodotego,abykażdyŻydzostałwyposażonywtakągwiazdę.
Zakażdąsztukęgminapłaciłapięć,amiałająsprzedawaćpodziesięćfenigów,tak
abyróżnicamogłapokryćkosztyzwiązanezobsługątegozarządzenia.Jakpisze
wswymopracowaniunatematwiedeńskiejgminyżydowskiejwokresieIIwojny
DoronRabinovici:nŻydzimusielipokryćkosztyichprześladowania”13.Odbiór
gwiazdymusiałzostaćpotwierdzonyimienieminazwiskiemwrazzadresem.
DanetezostałyprzekazanedoCentralnegoUrzędudoSprawEmigracjiŻydów,
copóźniejułatwiłotworzenielistdeportacyjnych.
KampanięnienawiściprzeciwkożydowskimmieszkańcomWiedniawspierała
lokalnanazistowskaprasa.Wdniuogłoszeniazarządzeniaooznakowaniu
ngwiazdąDawida”redaktorgazetynWienerBeobachter”,LeoSchödl,ironizował,
żeTeodorHerzlzapewneprzewracasięwgrobiewidzącntowarzyszyswejrasy”
naglewstydzącychsięswegożydowskiegopochodzenia.Kiedyśdumnizbycia
Żydem,terazskradająsiępomieścietraktująckażdąjegobarokowąfasadęjak
ŚcianęPłaczu,naktórejchętnierozerwalibysweszatyzeznienawidzonągwiazdą.
PrzyczynątegostanujestzarządzeniepolicyjneooznakowaniuŻydów.Zartykułu
czytelnikdowiadujesięrównież,iżwiedeńczycynazywalingwiazdęDawida”
nPour-le-Semite-Orden”14.
Osobywyznaczonedodeportacjiinternowanebyływobozachzbiorczych
znajdującychsięnaterenieWiednia,coodbywałosięnaoczachmieszkańców
11Por.D.Rabinovici,InstanzenderOhnmacht.Wien1938–1945.DerWegzumJudenrat,Berlin
2000,s.108.
12Por.Nisko.DieerstenJudendeportationen…,s.132–134.
13Por.D.Rabinovici,Instanzenł,s.244.
14Por.L.Schödl,RachmonesoderderDruckaufdieTränendrüse,nWienerBeobachter”,
21IX1941,s.9.
