Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dowska
(1894-1975)iRachelaH.Korn
(1898-1982),polsko-żydowskaprozaiczka
ipoetkaDeboraVogel(1902-1942),polski
poetaJulianTuwim(1894-1953),polsko-
-jidyszowadiarystka,poetkaieseistkaRa-
chelaAuerbach(1903-1976),hebrajsko-ji-
dyszowypisarz,autorżałobnychtrenów
czasuZagładyIcchakKacenelson(1886-
1944)czypolscyprozaicypochodzenia
żydowskiego-BrunoSchulz(1892-1942),
JulianStryjkowski(1905-1996)iStanisław
Lem(1921-2006).
Problematykażydowskiejliteratury
iwkładuŻydówwcywilizacjępolskąiświa-
towąjestściślezwiązanazichtożsamo-
ścią,przynależnościąpaństwową,wy-
boramiideowymi,stopniemakulturacji
czyasymilacji.Kimbyli,kimsięczuli,kim
pragnęlibyć?Jakichpostrzegałoinaco
impozwalałonieżydowskieotoczenie,
państwarozbiorowe,IIRzeczpospolita
iPRL?KimbylidlaogółuŻydów,wjakiej
kulturzesięwychowywaliidojakiejaspi-
rowali?Otomusielibyśmyspytaćkażde-
goczłowiekazosobna,wystrzegającsię
kolektywnychuogólnieńipamiętając,że
ludzkatożsamośćrzadkojestzbioremraz
nazawszeustalonychelementów,aprze-
IcchokBaszewisSinger,
ciwnie-ewoluujeizmieniasięwciąguży-
NowyJork,lata60.XXwieku.
cia,jednejejelementytracąnaznaczeniu,
CorbisImages
inneuwypuklająsiępodwpływemdrama-
tycznychwydarzeńalbowskutekideolo-
gicznychwyborów.Napotrzebykrótkiegoszkicubyłobytoniewykonalne.Możemy
wskazaćkilkazagadnień,postawićkilkapytańipodaćkilkaprzykładów.
(TRANS)GRANICZNOŚĆ
28
Zacznijmyodgeografii.GdymówimyoŻydachpolskich,okimmówimy?Omieszkań-
cachobszarudawnej,przedrozbiorowejRzeczpospolitejObojgaNarodów,poszerzo-
negopoIIwojnieoponiemieckieZiemieOdzyskane?Oludziach,którzyżyliwkręgu
oddziaływaniakulturypolskiej?Otakich,którzyprzezziemiepolskietylkosięprzewi-
nęli,tusięurodzili,apotemwyjechaliwświat?Otych,którzyzostaliwPolsce,podroz-
bioramiiniepodległej,ituzyskaliuznanieisławę?Każdaztychkategoriizaprowadzi
nasgdzieindziejicoinnegoakcentuje.IcchokBaszewisSinger,noblistaz1978roku,
jedenznajsławniejszychżydowskichpisarzyzEuropyWschodniej,spędziłwPolsce
pierwszetrzydekadyswojegożycia,debiutowałwWarszawie,byłaktywnywtutej-
szymżyciuliterackim-apotemżydowskąPolskęzabrałzaocean,stającsię,zwłasz-
czawpóźniejszychlatach,pisarzemparexcellenceamerykańskim,choćpiszącym
wjidysz,tonastawionymrównieżnaanglojęzycznąimiędzynarodowąpubliczność.
SzmuelJosefAgnon,noblistaz1966roku,urodziłsięwBuczaczuwepoceFranciszka
