Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Kontekststrategiiwzarządzaniu
Zasadniczodominującympoglądemnarelacjeorganizacja-otoczeniejestten
opierającysięnastwierdzeniu,żezachowaniastrategiczneprzedsiębiorstwpostę-
pująwśladzacharakterystykamiotoczenia.Wtymwzględziedostępnychjestwiele
konceptualnychschematówwskazującychnacharakterystykiotoczeniaorazodpo-
wiadająceimzachowaniaprzedsiębiorstw
.Choćbypropozycjaopisywaniaotoczenia
wkategoriachspokojnego,zmiennego,Dburzliwegopola”[Wawrzyniak1999,s.33],
którejaktualnośćprzewidywanabyławprzybliżeniudo2000roku,alezeznakiem
zapytaniapostawionymprzezautora.
Zdrugiejstronyjestorganizacja.Posługującsięjęzykiemteoriisystemów,moż-
napowiedzieć,żeorganizacjesąsystemamiotwartymi,asystemyużytkujązasile-
niazotoczenia,jednocześniezasilającotoczenie.Najczęściejuważasię,żekażda
organizacjazmierzadostanurównowagiwrelacjachzotoczeniem(np.[Stabryła,
Wawak(red.)2012,s.128]).Równowaga,szczególniewdłuższejperspektywie,jest
nierealna,gdyżkażdazmiana,czytoendogeniczna,czyegzogeniczna,prowadzi
doutratyrównowagi.Alewkrótkiejperspektywiejestmożliwa.Charakterystyki
współczesnegootoczeniaorganizacjiprowadządokonkluzji,żetowłaśnienierów-
nowagajestwłaściwościąlepiejoddającąniżrównowagarelacjemiędzyorganizacją
ajejotoczeniem.Niemniejjednaknurtbadańdotyczącychrównowagijestsystema-
tycznierównieintensywnieeksploatowany.Wzwiązkuztakimujęciemproblemu
działaniaorganizacjioznaczająpermanentneukierunkowanienaprzywracanierów-
nowagi.Wkonsekwencjiorganizacjaporuszasiępotrajektoriistanówrównowagi
inierównowagi.Takiciągstanów:odstabilności,poprzezturbulencję,dostanusta-
bilności,należyoceniaćpozytywniezperspektywyrozwojuorganizacji[Koźmiński
1987;s.215-224,355-358,378-386;Koźmiński,Obłój1989,s.25;Koźmiński,Pio-
trowski(red.)1996,s.525-527;Kisielnicki1986,s.13-35;Ackoff1973].Aczkolwiek
perspektywanierównowagikierujesięinnąoptykąbadawczą.
Relacjeorganizacjizotoczeniemwzasadzieodpoczątkównaukowegopodej-
ściadozarządzaniastanowiłyobszarzainteresowaniateoretykówipraktykówza-
rządzania,por.[Hatch2002,s.87-106].M.J.Hatchanalizujeczteryperspektywy
teoretycznewyjaśniającestosunkimiędzyorganizacjąaotoczeniem.Wśródnich
znajdujesięteoriasytuacyjnauwarunkowań,teoriazależnościodzasobów,ekolo-
giapopulacjiorazteoriainstytucjonalne.Niemniejjednakgłówniedominujądwa
poglądynarelacjemiędzyorganizacjąiotoczeniemiwłaściwiedodzisiajprzywo-
łujesięjedenbądźdrugi.Zjednejstronyprzeważaprzekonanie,żetootoczenie
uzależniaorganizacjęiztegowzględuorganizacjapodporządkowanajestwpływom
zewnętrznym.Zdrugiejstronysądzisię,żetoorganizacjamamożliwośćwywie-
raniawpływu,aprzeztokształtowaniaotoczenia.Oznaczatopasywnąiaktywną
optykępojmowaniarelacjimiędzyorganizacjąaotoczeniem.Wieleopracowańpro-
pagujepoglądopierającysięnastwierdzeniu,żetootoczeniedominujenadorgani-
zacjąiwrezultacieorganizacjaDmusi”podporządkowaćsięwpływomotoczenia,
16
