Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Jachimczak,Dydaktyczneipozadydaktyczneuwarunkowaniaefektównauczaniaindywidualnegodzieciprzewleklechorych,
Kraków2011;ISBN:978-83-7587-892-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
18
Przewlekłachorobajakoczynnikdeterminującyfunkcjonowaniedziecka…
tycznychwprocesieleczenia.Odnosilisięwnimnietylkodoproblemówterapii
medycznej,alerównieżdospołecznychuwarunkowańprocesużyciazchorobą.
Jednymzkluczowychzagadnień,naktórychsięskoncentrowali,byłyprocesy
adaptacyjne,ichuwarunkowaniaiczynnikizwiązanenietylkozpersonalizacją
choroby,alerównieżjejsocjalizacją.Autorzywyszlizzałożenia,żeadaptacja
dosytuacjichorobyprzewlekłejpowinnabyćrozpatrywanawkontekścietrans-
akcyjnegodziałaniaindywidualnychcechiczynnikówzwiązanychzchorym
idoświadczeniemchorobyorazjegośrodowiska.Stawialitezęoistnieniuswo-
istego,cybernetycznegoobwoduobejmującego:postawyrodzicielskie,szersze
czynnikispołeczne,cechysamegodzieckaijegoreakcjęnachorobę.Wobwodzie
tymnieustanniedochodzidowzajemnegowarunkowaniasięwszystkichjego
elementów.Oweinterakcjemającharaktersprzężeniazwrotnego.Obecnystan
funkcjonowaniadzieckazmieniareakcjeotoczenia;możerównieżprowadzićdo
czasowychlubtrwałychzmianpostawrodzicówczyopiekunów.Tozkoleimoże
decydowaćofunkcjonowaniuchoregowprzyszłości.
Przystosowaniedochorobymazatem,zdaniemPlessaiPinkertona,charak-
terdynamiczny,jestprocesemciągłychzmian,ztymżefunkcjonowaniewda-
nymmomencieodzwierciedlastrukturalneefektywcześniejszychdoświadczeń.
PlessiPinkertonszczególneznaczeniewprocesieadaptacjidosytuacji
chorobyprzypisywalistrukturze„ja”istylowiradzeniasobiechorego.Zarówno
struktura„ja”,jakirepertuarumiejętnościradzeniasobiewarunkowanesąwe-
wnętrznymiwłaściwościamidziecka,wtym:temperamentem,poziomeminte-
ligencjiicechamiosobowościowymi.Niektóreztychcechmogąmiećcharakter
wrodzony,innemogąbyćwarunkowanezmiennymiśrodowiskowymi,zwłasz-
czaprocesamiinterakcjiiprocesamipoznawczymi,dziękiktórymbudowanyjest
obszardoświadczeńwłasnych,atakżeemocjonalnymiiduchowymi.
Wmodeluintegracyjnymmamyzatemtezęzależnościjakościprocesówada-
ptacyjnych,atakżeichkierunku,począwszyod:cechsamejchoroby,reakcjina
niądziecka,członkówrodziny,nauczycieli,rówieśników,lekarzyiinnychosób
znaczących.Wmodelutymporazpierwszychorobazostałaskonceptualizowa-
najakostresor,aetapprzystosowaniasiędoniej–jakodługotrwałyidynamicz-
nyproces,wychodzącydalekopozaaspektymedycznychoddziaływań.Miała
onawielkieznaczeniedlawielukolejnychrozwiązańteoretycznychiprzede
wszystkimpraktycznych.Uświadomiłabadaczom,żewarunkiemskutecznego
leczeniajestkoncentracjanadużowiększympoluniżorgan,funkcjaczynawet
osobachorego.Wpodejściutymwychodziłosięnawetpozapsychosomatyczną
koncepcjęchorobyizwracałosięwkierunkuekologicznychteoriifunkcjonowania
irozwojuczłowieka,uwzględniającnietylkospołeczneczynnikimikro,aleima-
kro.Jakośćżyciawchorobiewznacznejmierzezależybowiemodspołecznego
odbiorutejchorobyiprocesuchorowania,odwcześniejopisywanychról,któresą
przyznawaneosobiechorej.Możnauznać,żeintegracyjnymodelchorobymieści
sięwsocjologicznejkoncepcjichorobyTalcottaParsonsa.
