Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PEWNAKONCEPCJAETYKIIJEJSKUTKI
Wramachteoriiinternalistycznych,leżącychupodstawtradycyj-
nychodmiannonkognitywizmu,jakemotywizmczypreskryptywizm,
praktycznycharakterobowiązkutłumaczonopoprzezodniesieniedo
motywówmoralnegopodmiotu.Zgodnieztympoglądemczęściązna-
czeniapowinnościmoralnychjestodczuwanieprzezewentualnego
sprawcępragnienia,któremożezostaćzaspokojonedziękiwykona-
niuodpowiedniegodziałania.Tegotypurozumowaniaczęstoużywa-
nojakogłównegoargumentuprzeciwkorealistycznemustanowisku
wetyce,głoszącemukoniecznośćistnieniazewnętrznychfaktówmo-
ralnych,wobecktórychmożemyzachowaćmotywacyjnieneutralną
postawę.Podstawowymproblememrealizmumoralnegozdajesiębyć
chęćutrzymywaniadwóchrzadkowspółistniejących,własnościprze-
konańmoralnych:obiektywnościorazpraktyczności.Jakbowiempo-
godzićzesobątwierdzenieoistnieniubezosobowejwiedzymoralnej,
którąmoglibyśmyodnosićdokażdegoczłowiekaniezależnieodpo-
siadanychprzezniegomotywów,ztwierdzeniemwielokrotniewery-
fikowanympozytywnieprzezpraktykężyciacodziennego,zgodnie
zktórymtrudnonamzachowaćobojętnośćwstosunkudoczynów,za
którymiprzemawiająmoralnewartościdobrabądźobowiązku?
Podejmowanepróbyrozwiązaniategoproblemudoprowadziłydo
zażartejdyskusjinatematwieluwcześniejnieomawianychontolo-
gicznychaspektówistnieniawartościmoralnych,aprzedewszyst-
kim,wramachfilozofiianalitycznej,natematznaczenia,jakieprzy-
pisujesiępojęciommoralnym.Podział,jakiwrezultaciedokonałsię
wśródrealistów,wynikazprzyznaniaracjiodmiennymstronomspo-
rutoczonegowetycemiędzyzwolennikamiinternalizmuieksternali-
zmu.Niektórzy–ijesttozpewnościątendencjaprzeważającawśród
realistównietylkowprzeszłości,aleiobecnie–opowiadającysięza
internalizmem,głoszą,żesądymoralnemogąsamemotywowaćnas
dodziałaniaalbożefaktymoralnesąwpełniwiarygodnymźródłem
racjidodziałania24;inninatomiastnapodobnymariażniemająocho-
tysięzgodzić.
„Uważam–piszewzwiązkuztymDavidBrink–żewinniśmyod-
rzucićinternalistyczneprzesłankiargumentówskierowanychprzeciw-
korealizmowi(…).Maławiarygodnośćzwiązkumiędzyrealizmem
iinternalizmemwynikazinternalizmu,aniezmoralnegorealizmu.
24T.Nagel,ThePossibilityofAltruism,Princeton1970;J.McDowell,„AreMoral
RequirementsHypotheticalImperatives?”,ProceedingoftheAristotelianSociety
1978;tegożautorarównież„ValuesandSecondaryQualities”,[w:]T.Honderich
(red.),MoralityandObjectivity,Boston1985.
15
