Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zaopatrzeniewwodę
9
orontessłużyłprzedewszystkimjakonajwiększywpółnocnejSyrii
rezerwuarwykorzystywanejwcelachgospodarczych,główniedona-
wadnianapóluprawnych.Używanodotegocelunorie,wielkiedrew-
nianekoła-przeciętnieichśrednicaliczyłaod10do12m-zanurzo-
newdolnejczęściwrzeceiwprawianewnieustanneobrotyprądem
wody.noriewynosiływodędrewnianymiczerpakami,przelewały
dorynny,zktórejtrafiaładokanałównawadniających.Sporawydaj-
ność(przepływwodyprzeznorięwynosiłprzeciętnieok.45l/sek.,
choćmógłzostaćprzyśpieszonynawettrzylubczterokrotnie)umoż-
liwiałajednemuurządzeniunawodnienieprzeciętnieok.25haziemi,
zmożliwościąpowiększenietegoareałunawetdo50-75ha.Wlatach
trzydziestychXXw.,zatemwprzeddzieńzastąpienianoriipompami
mechanicznymi,największaliczbatychkonstrukcjiznajdowałasięnad
środkowymorontesem,międzymiejscowościąRestanarówninąGab,
atakżenarówninieAmuku,nawysokościAntiochii.Tegorodzajuiry-
gacjęstosowanowwieluregionachSyriinajpewniejjużwokresiehel-
lenistycznym,napewnozaśrzymskim(jednąnorięwidaćnamozaice
zApameidatowanejnarok469n.e.).Stądteżprzyjmujesięniekiedy,
żewstarożytnościnoriepracowałytakżewokolicyAntiochii
8.Choć
jesttohipotezauzasadnionapoważnymiprzesłankami,towzbudza
pewnewątpliwości-norieniezostałyprzedstawionenaznanejzdetali
topograficznychbordjurzemozaikiMyśliwi(Megalopsychia)oraznain-
nychmozaikachodkrytychwAntiochii(podkreślę,żemozaikiczęsto
odnosząsiędośrodowiskawodnego);onoriachniewspominająauto-
rzyantyczni,główniepochodzeniaantiocheńskiego-LibaniusziJan
hydrologicznewczasiesprawowaniaprzezFrancjęmandatuwSyrii-J.Weulersse,
L
’Oronte:étudedefleuve,Tours1940,s.5,23,40-50orazwykresynr24-26;J.Le-
blanc,G.Poccardi,L
’éaudomestiqueetl’éausauvageàAntioche-sur-l’Oronte:pro-
blèmesdegestion,[in:]Topoi.Supplément5.AntiochedeSyrie.Histoire,imagesettraces
delavilleantique,red.B.Cabouret,P.-L.Gatier,C.Saliou,Lyon2004,s.240,
przyp.2.
8J.Weulersse,op.cit.,s.56-58;J.Leblanc,G.Poccardi,op.cit.,s.244.
Cf.takżeLesnoriasdel’Oronte:Analysetechnologiqued’unélémentdupatrimoinesy-
rien,réd.A.Delpech,F.Girard,G.Robine,Damas1997.