Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII
DDialogem”oświeceniowy
Preludium
Traktującnarracjesyntetycznewkategoriachseriitematycznej,rozważania
naszemusimyrozpocząćodwskazaniadzieła,którejązapoczątkowało,innymi
słowy—musimyzidentyfikowaćDprotoplastęrodu”.Toniełatwe—wbrew
pozorom—zadaniei,cowartozaznaczyć,obciążonejakąśdoząsubiektywi-
zmu,arbitralnościikryteriaminarzuconymiexpost.Wydajesięjednak,że
niemawtymwypadkuinnejmożliwości,jaktylkozdaćsięnapewneakcep-
towane,przyjętewgroniehistorykówhistoriografiiustaleniacodonarodzin
Dnaukowej”historiografii
1
.Nagrunciepolskimwskazujesięnaschyłkowelata
RzeczypospolitejObojgaNarodów,awszczególnościnadziałalnośćbadawczą
AdamaNaruszewicza
2
,którejukoronowaniemstałasięHistoryanarodupol‑
1
OproblemachzwiązanychzokreśleniempoczątkuDnaukowej”historiografiioraz
zmieniającychsiękryteriachDnaukowości”badańzob.J.Topolski:Teoriawiedzyhistorycznej.
Poznań1983,s.19—26;Idem:TeoretyczneimetodologiczneideehistoriografiiOświecenia.
W:AdamNaruszewiczihistoriografiaOświecenia.Red.K.Bartkiewicz.ZielonaGóra1998,
s.13—25.
2WażniejszepraceodziałalnościNaruszewiczananiwiehistoriografii:M.N.Rutkow-
ska:BishopAdamNaruszewiczandHisHistoryofthePolishNation.Washington1941;
M.H.Serejski:AdamNaruszewiczaOświeceniewPolsce.W:Idem:Przeszłośćateraźniejszość.
Studiaiszkicehistoriograficzne.Wrocław1965,s.50—66;A.F.Grabski:Myślhistoryczna
polskiegoOświecenia.Warszawa1976,s.149—185;Idem:AdamNaruszewicz—dziejopis
naroduiKrólaJegomości.W:Idem:Perspektywyprzeszłości.Studiaiszkicehistoriograficzne.
Lublin1983,s.53—108;Idem:AdamNaruszewicz(1733—1796).W:Historycywarszawscy
ostatnichdwóchstuleci.Red.A.Gieysztor,J.Maternicki,H.Samsonowicz.Warszawa1986,
s.11—34;A.F.Grabski:AdamNaruszewiczjakohistoryk.D
WiekOświecenia”1998,T
.13,
s.11—56;W
.Zarzycki:BiskupAdamNaruszewiczluminarzpolskiegoOświecenia.Lublin
1999(rozdziałXI).
