Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Założeniateoretyczne,
czyliDoczyszczenie”przedpoladladialogu
Historiahistoriografii
jakobadaniemyślihistorycznej
NiniejszarozprawanawiązujedotradycjibadaniaDmyślihistorycznej”,
oddawnaobecnejwpolskimpiśmiennictwiehistoriograficznym.Kategoria
Dmyślhistoryczna”wystąpiłajużwrefleksjiDfundatorów”historiihistorio-
grafiijakoodrębnejdyscypliny/specjalnościdziejopisarskiejwnaszymkraju
bezpośredniopoIIwojnieświatowej.MarianH.Serejskinaprzykładpostrze-
gałjąjakoDjedenzpodstawowychskładnikównaszejkultury”izasadniczy
przedmiotzainteresowaniahistorykahistoriografii1.Choćniedookreślałon
tegopojęciazbytprecyzyjnie,towoczywistysposóbodnosiłjedoDgłębszej”,
refleksyjnejwarstwydanejwiedzyoprzeszłości.Przyjmowałjednocześnie,iżto
właśnienapłaszczyźniemyślihistorycznejuwidaczniająsięwielorakiewpły-
wyDzewnętrznegokontekstu”nakierunkiirezultatydociekańhistoryków:
DNamyślhistoryczną[ł]—pisał—składasięcoświęcejniżsuchyrejestr
ustalonych,wydobytychzeźródełfaktów
.Jużsamopytanieskierowanepod
adresemprzeszłościrzadkokiedywysnutejestzsamejbazyźródłowej,zazwy-
czajdyktowanejestintelektualnąpotrzebąepoki,środowiskaspołecznego.
Dziełahistoriograficznesąwytworembardzozłożonychczynnościwyboru,
wiązaniazesobąfaktówwpewnecałości,ichinterpretacji,koncepcji—na
tymwszystkimodbijasięświadomośćspołecznadanejepoki,jakieśrozu-
mienieprocesówdziejowych,»filozofiażycia«,wyznawanepoglądynaświat,
1
M.H.Serejski:Problematykahistoriihistoriografii(zpunktuwidzeniajejuwarunkowania
społecznego).W:Idem:Przeszłośćateraźniejszość.Szkiceistudiahistoriograficzne.Wrocław—
Warszawa—Kraków1965,s.12—16(pierwodruktegotekstupochodziz1948r.).
