Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Trzeciakulturainowyparadygmat:bio-logicznośćwhumanistyce
niachpojawiłosięjużwcześniej.UżyłgoCharlesPetterson,autorksiążkipt.
WiecznaTreblinka.ZadedykowałpamięcinoblistyIsaacaBashevisaSingera,
którywswoimopowiadaniuListydopisarzaużyłtakiegosformułowania:nDla
zwierzątwszyscyludzietonaziści,aichżycietowiecznaTreblinka”3.
Dzisiejszawiedzanaukowaozwierzętach,ichbiologii,znaczeniu,jestbez
porównaniawiększaniżwprzeszłości.Czymożeonanampomócwzasadni-
czejzmianiepodejściadozwierząt,sprawić,abysłowacytowanegoautorastra-
ciłynaaktualności?Uważam,żetak.Czyobserwujemyjużzmianywpodejś-
ciudozwierzątwynikającezcorazwiększejonichwiedzy?Tak,przedstawię
jewdalszejczęści.
ZnaczeniezwierzątdlafunkcjonowaniażycianaZiemi
wświetlebadańekologii
Dziedzinąbiologii,którajużwlatach70.XXwiekuzyskałanaznaczeniu,
cobyłoefektempogarszającejsięsytuacjiśrodowiskowejnaglobie,jestekolo-
gia.Dzisiajjejistnośćjestjeszczewiększa,ponieważsytuacjaekologicznana
naszejplanecienieulegapoprawie.RobertD.Holt(ekologzUniversityofFlo-
rida)jestprzekonany,żenWnajbliższejdekadzieekologiabędziepostrzegana
jakogłównaczęśćbiologii,corazbardziejwpływającananaukioZiemi”4.Co
oroliposzczególnychorganizmów,wtymzwierząt,powiązaniuczłowiekazin-
nymiformamiżyciamówiekologia?
Ekologiatodziedzinanauki,którejcelemjestopisaniezależnościmiędzy
poszczególnymielementamiprzyrodyożywionej,atakżepomiędzynimi
aprzyrodąnieożywioną.Jesttostosunkowomłodadyscyplinawiedzy.Poraz
pierwszyterminnekologia”zostałużytyprzezniemieckiegobiologaErnesta
Haecklaw1869roku.Zdziwieniemożebudzićfakt,żewcześniejniemalnikt
niezwracałnatouwagi,niebadałtegoaspektużyciananaszejplanecie.
Jakważnejestwłaściwerozumienieprzeznasfunkcjonowaniaprzyrody,
znaczeniawniejm.in.zwierząt,uświadamianamhistoriazwiązanazpostacią
JustusavonLiebiga.Tendziewiętnastowiecznyfizjologroślinzadałsobiekie-
dyśpytanie:czegoroślinapotrzebujedożycia?Wymieniłczteryskładniki:
światłosłoneczne,dwutlenekwęgla,solemineralneiwodę.Liebignieuświa-
damiałsobie,żeroślinyelementemzłożonegoekosystemu,żeichżycieza-
3Cyt.za:K.DAVIS:EternalTreblinka:OurTreatmentofAnimalsandtheHolocaust.
DostępnewInternecie:http://www.upc-online.org/summer2002/etreview.html[datadostępu:
10.09.2013].Jeśliniezaznaczonoinaczej,wszystkiecytatyzpozycjiobcojęzycznychpodano
wtłumaczeniuautoraartykułu.
42020Visions.GNature”2010,no463(7),s.32.