Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Próbazdefiniowaniaimierzenieczasu
17
Wynikaztego,żekażdyznasmógłbyustalićswojąwłasnąmiaręczasu.
Byłobytojednakniepraktyczneidlategowprowadzonoczaszegarowy
obowiązującywszystkich.
Naturalnymijednostkamiczasujestdobairok,gdyżsąregulowa-
neprzezruchsłońcapowidnokręgu,afaktycznieprzezruchobrotowy
iobiegowyZiemiwokółSłońca.Momentdnia,wktórymsłońcegóru-
je,czyliznajdujesięnajwyżejnadhoryzontem,nazywamypołudniem
(12.00),aodstępczasupomiędzykolejnymigórowaniami–dobą(24h).
Rokpodzielonyjestna12miesięcy,akażdymiesiącmaprzyporządko-
wanąilośćdni(28,29,30lub31).ZpowoduokrągłegokształtuZiemi
wróżnychczęściachplanetykątpadaniapromienisłonecznychjestinny.
Koniecznywięcbyłpodziałnastrefyczasowe,gdzieczasliczonyjestna
podstawieczasusłonecznegośredniego,środkowegopołudnikadanej
strefy.Dodatkowowkażdympaństwieustalanyjestczasurzędowy.
Przezstulecialudzkośćdążyładostworzeniazegaraidealnego,który
podawałbydokładnyczas.Pierwszyznaczącykrokwtymkierunkuzro-
biłNewton,któryzałożył,żemożeistniećidealnyzegar,któregochódnie
zależałbyodniczego.StworzyłpojęcieCzasuAbsolutnegoistwierdził,że
czasmierzonyprzezjegoteoretycznyzegarbyłbytakisamwkażdym
punkcieprzestrzeni.TeorięNewtonapoprawiłAlbertEinstein.Dzięki
swojejteoriiwzględnościstwierdził,żechódzegaraidealnegozależałby
tylkoodprędkościobserwatoraipolagrawitacyjnego.Leczdodziśnikt
nieskonstruowałtakiegozegara.
Przeztysiąclecialudziewróżnysposóbpróbowaliipróbująmierzyć
iokreślaćczas,najpierwzapomocąprostychczasomierzy,anastępnie
zapomocązegarówizegarków.
Zegarysłoneczne
Pierwszymizegaramisłonecznymibyłykijerzucającecień,stosowanoje
już3500latp.n.e.Takizegarnosinazwęgnomon.Cieńnazegarzesło-
necznymzmieniapołożeniewrazzruchemSłońcaponiebie.Położenie
cieniawskazujeczas.
Zegarywodne
ZegarywodneznanowEgipcieodokoło1400rokup.n.e.Upływczasu
mierzonoubywaniemwodyzezbiornika.GrecyiRzymianiebudowali
bardziejzłożoneczasomierzewodnewpostacicylindra,doktóregoka-
paławodazezbiornika.Czasmierzonojejpoziomem.
Klepsydry
Klepsydrypiaskowezaczętostosowaćwśredniowieczu;nadalsłużą
wkuchnipodczasgotowaniajaj.Wklepsydrzepiasekzgórnejczęści
przesypujesiędodolnejwokreślonymczasie.
Zegarymechaniczne
Pierwszezegarymechaniczne–wieżowewykonanowXIVwieku.Nie
miałytarczyaniwskazówek,alecogodzinęwydawałydźwięk.Zegary
