Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wprowadzenie
głupcem”.Poglądtenmożebyćinterpretowanyróżnie,alewynikazniego,
żeimędrzec,igłupiec,ichory,izdrowy,ibogaty,ibiedny,irozpieszcza-
nyprzezlos,iciężkodoświadczanymajątakąsamąszansęnaodnalezienie
wpotokuwłasnychdoświadczeńsensużyciaiwłaściwegodlanichszczę-
ścia.Innymczynnikiem,jakipoddanoanalizie,byłpoziomaktywnościży-
ciowej.Jednakwwielubadaniachniestwierdzonożadnegoistotnego
związkupomiędzyczystofizycznąlubspołecznąaktywnościąjednostki
ajejpoczuciemszczęściaisensużycia.
Niejednoznacznewydająsięzależnościpomiędzyemocjonalnościąabi-
lansemafektywnym(VEENHOVEN1984).Udowodnionojedynie,żeistnieją
dwaafektywnemechanizmyokreślająceogólnąpredyspozycjędodoświad-
czaniaszczęścia,amianowicieekstrawersjaorazneurotyzm.Wynikinaj-
nowszychbadańdowiodły,żetowarzyscyekstrawertycyszczęśliwsi,
radośniejsi,mniejnerwowi,pogodniejsiibardziejugodowiniżintrowerty-
cy.Nasuwasięwięcwniosek,żeekstrawertycynaogółszczęśliwsiodin-
trowertyków.Jednak,jakwiadomo,jednymzprzejawówekstrawersjijest
pozostawaniewpozytywnym,dynamicznymkontakciezinnymi,intrower-
sjęzaścharakteryzujeskłonnośćdopowściągliwościwujawnianiuswych
stanówwewnętrznych.Dlategonasuwasiętutajprzypuszczenie,żejakość
doświadczeniamożebyćwobuprzypadkachbardzopodobna,aróżnica
możepolegaćwyłącznienasposobierelacjonowaniawłasnychprzeżyć
(CSIKSZENTMIHALYI1998).Niezostałrównieżjednoznacznierozstrzygnięty
problemzależnościpomiędzypoczuciemszczęściaisensużyciaaWzorem
ZachowaniatypuA.
Analizadoniesieńliteraturyporuszającejzagadnieniasensużyciaupo-
ważniadostwierdzenia,żeosobycharakteryzującesięwysokorozwinięty-
miumiejętnościamidziałaniakonstruktywnegoprezentująjednocześnie
adekwatnypoziompoczuciasensużycia,podczasgdyosobyosłaborozwi-
niętychzdolnościachdziałaniakonstruktywnegowykazująistotneobniże-
niepoziomupoczuciasensużycia.Ponadtoudowodnionezostało,
umiejętnośćsprawnegorealizowaniawłasnychzamierzeń,osiąganiawyzna-
czonychsobiecelów,współwystępujezwysokimpoczuciemsensużycia,
natomiastbraktakichumiejętnościtowarzyszyróżnymzaburzeniomwdo-
strzeganiucelowościisensownościwłasnegoistnienia(G1986).Pro-
wadzonebadaniaempirycznewykazałyrównieżzależnośćpomiędzy
poczuciemlokalizacjikontroliapoczuciemsensużycia.Stwierdzonomia-
nowicie,żeosobyopoczuciuwewnętrznejlokalizacjikontrolimająsilniej-
szepoczuciesensużycia.Ponadtoosobyokontroliwewnętrznej,awięc
sobieprzypisująceefektydziałań,ujawniająbardziejoptymistycznenasta-
wieniewobecrzeczywistościorazwobecwłasnychmożliwościwporówna-
niuzjednostkamiokontrolizewnętrznej(STOKŁOSA1986).