Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział4.
Wieleinnychpotencjalnychwyjaśnień
zazwyczajspalanapanewce
Całkiemsporaliczbabadaczyzkręgunaukspołecznych,anawethu-
manistówpoczuwałasiębędziedosprzeciwu,itonietylkowobecmojej
pochwałyburżuazji.Zidealizmemgodnymlepszejsprawypodtrzymują
ideę,żeideedotycząceideisąnienaukowe.Przezbliskostolat,od1890
do1980roku,ideepozytywizmu,behawioryzmuiekonomizmudomino-
waływnaukachspołecznych,awielustarszychbadaczydodziśtrzyma
sięprogramu,któregoztakimidealizmemwspólnieuczyliśmysięjako
studenci1.Ekonomiściihistorycyprzekonani,żeniepodlegajążadnym
wpływomfilozoficznym,sązazwyczajniewolnikamiideijakiegośzmarłe-
golatatemufilozofanauki–najczęściejchwiejnegologicznegopozytywi-
stysprzedprawiestulat.
Ichwiarajestgodnapodziwu.Aleprzecząc(jeszczeprzedrozpoczę-
ciemnaukowejdysputy)istotnościsłów,retoryki,tożsamościikreatyw-
ności,zamiasttegofaworyzującliczby,interesy,materięisamątylko
roztropność,samisiebiestawiająwopozycjidopotężnegohistorycznego
materiałudowodowego,niewspominającnawetobadaniachnadna-
ukąrozpoczętychpółstuleciatemuprzezThomasaKuhna.Przeciwnicy
tezyosprawczejsileideito,jakmówiązprzekąsemwspółcześnimark-
siści,Dwulgarni”marksiści–usiłującygorączkowoodgrywaćbezkom-
promisowychbehawiorystów,pozytywistów,materialistów,którzyza
każdymrazemużywająwyłączniemetodilościowychiDopartychna
dowodach”,bezwzględunazdrowyrozsądekczydowodyhistoryczne.
Sąoninaprawdęprzekonani,żeichmetodologiajakojedynadajepew-
nośćodkrywaniaprawdynaukowej.Uczyniliztegoswojątożsamość,
dlategowytrącaichzrównowagiiirytujekażdynienaukowygłupiec,
twierdzący,żejakieśwydarzeniezostałowywołaneprzezidee.Czują
1Wbadaniachhistorycznychtematobiektywizmupotraktowanyjestnajlepiej
wbłyskotliwejksiążcePeteraNovickaThatNobleDream(Ówszlachetnysen)(1988).
MojaksiążkaTheRhetoricofEconomics(Retorykaekonomii)(1985[1998])rozwija
podobnąopowieśćoekonomii.
