Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PozawymienionymKorpusemtworzonebyłyjeszczedwa-IIiIII.Przygotowa-
niadotegopodjętonaprzełomielistopadaigrudnia1917r.OstatecznieIIKorpus
organizowanood20grudnia,awmarcu1818r.wjegoskładweszłyresztkiIIBryga-
dyLegionówocalałepoprzebiciusiępodRarańczą.IIKorpus(dwieDStrz.,Bryg.
Art.,dac,dakidwapułkijazdy),mającyopinięwrogonastawionegowobecpaństw
centralnych,przypróbiewydostaniasiępozastrefęokupacyjnąwojskaustro-węgier-
skichiniemieckichzostałzatrzymanypodKaniowemirozbity(11V1918r.).Część
żołnierzydostałasiędoniewoli,pozostalirozproszylisiępoRosji.
FormowanieIIIKorpusuprzebiegałowbardzotrudnychwarunkach.Dopołowy
stycznia1918r.utworzonozaczątkikilkunastuoddziałów.WkwietniuoddziałyIII
Korpusupraktyczniezostałyotoczoneiinternowane,ajedynąwiększąjednostkę
tzw.LekkąBrygadęrozbrojono9/10czerwca.
MniejszeoddziałypolskieorganizowanenaterenieRosji,np.naZakaukaziuczy
tzw.LegionPolskiwFinlandii,zewzględunapanującąwRosjisytuacjęnieprze-
trwałyiuległyrozbiciu.Dopierolatem1918r.,awpraktyceodpaździernika1918r.
podjętoponownepróbytworzeniaWojskaPolskiegowRosji.NaKubaniuformowa-
no4.DStrz.,która,uznanazaczęśćskładowąArmiiPolskiejweFrancji,policznych
zmianachorganizacyjnych(początkowoOddziałPolski,potemSamodzielnaBryga-
daStrzelcówPolskich)poprzezOdessęiterenyBesarabii(odkwietniadoczerwca
1919r.)dotarładoStanisławowa.OstatniąpróbąbyłaorganizacjaWPweWschod-
niejRosjiinaSyberii,gdziepolicznychtrudnościachwlistopadzie1918r.utworzo-
no5.DStrz.
29NaskutekstarćzArmiąCzerwonąwrejonieKrasnojarskakapitulo-
wałaona10stycznia1920r.Resztki5.DStrz.przezDalekiWschóddotarły1lipca
1920r.dokrajudrogąmorską.Wartowspomnieć,żewgrudniu1919r.powróciłdo
PolskibatalionMurmańskioficjalniewystępującyjakooddział5.DStrz.
30
Pierwszapolskaformacja,tzw.LegionPuławski,wyposażonazostaławbrońro-
syjską.PodstawowymwzorembronistrzeleckiejpowtarzalnejbyłykarabinyMosina
wz.1891.Brońokalibrze7,62mmmiałazamekczterotaktowy,osiowo-ślizgowy,ry-
glowanysymetrycznie.Zasilanieodbywałosięzczteronabojowego,jednorzędowego
magazynkawystającegozłoża,aładowanegozłódki.Łożebezchwytupistoletowe-
Ryc.13.Karabin7,62mmMosinwz.1891(piechoty)
29NajnowszeujęcietegozagadnieniazaprezentowałT.Radziwonowicz,Zproblematykitworzenia
polskiegowojskanaSyberii(1918-1919)9WPH1990,nr3/4,s.78-97.
30Bardziejszczegółowo:Zarysdziejówwojskowościpolskiejwlatach1864-1939,Warszawa1990oraz
M.Wrzosek,Polskiczynzbrojnypodczaspierwszejwojnyświatowej,Warszawa1990-obiepozycjezawie-
rająobszernąbibliografiętegozagadnienia(pierwsząpróbąbyłoopracowanie-M.Wrzosek,Polskie
korpusywojskowewRosjiwlatach1917-1918,Warszawa1969).
