Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogólnacharakterystykakrajowychgatunkówjeży
Jeż(Erinaceus)toznanymieszkaniecparków,lasów,atakżeprzydomowych
ogródków.Jestniewielkimssakiemzrzęduowadożernych(Insectivora)[25].Owa-
dożernetoreprezentancinajbardziejpierwotnychssakówłożyskowych[19].Pierwsi
przedstawicieletegorzęduwyodrębnilisięjużwgórnymeocenie,więcokoło50mi-
lionówlattemu[28].Cechymorfologicznetychzwierzątnieuległyznacznymprze-
mianomodokoło30milionówlat,dlategocharakteryzująsięnajbardziejprymityw-
wśródłożyskowcówbudowąciała[19].Owadożernemimozróżnicowaniacech
anatomicznychzewzględunaprowadzonytrybżycia(podziemny,ziemnowodny,
nadrzewny,naziemny)główniezwierzętaminiewielkichrozmiarów,omałejgło-
wiezwydłużonymiruchliwymryjkiem[21].Ichkończynykrótkieistopochodne.
Łapypięciopalczaste,zakończonepazurami[25].
Owadożernetogłówniezwierzętamałychrozmiarów.Jednakjeż,któryrównież
należydotegorzędu,znaczniewyróżniasięnatleinnychreprezentantówInsecti-
vora[21].ZwierzętazrodzajuErinaceusmająstosunkowomasywnąikrępąbudo-
ciała,ichmasawynosi400-1900gramów.Długośćciałamożewynosićnawet
40centymetrów[5,19,29,33].Zwierzętoposiadabardzosilnyirozwiniętymięsień
podskórny-mięsieńokrężnygrzbietu(musculusorbicularisdorsi).Tkankatawra-
zieniebezpieczeństwapozwalajeżowinazwinięciesięwprawiezamkniętąkulę.
Wrazieatakudrapieżnikaumożliwiatossakowiskutecznąochronęnajbardziejdeli-
katnychorganówjegociała.Pracategomięśnianiewymagadużegonakładuener-
gii,dziękiczemuzwierzęmożeprzebywaćwpostacizwiniętejprzezstosunkowo
długiczas[15,21].
Kończynyjeżakrótkieistopochodne.Łapymająpopięćwąskichpalców,któ-
reposiadająwidoczneopuszkiiwyposażonewostrepazury[21,25].Ogonjeża
jestkrótkiiczęstoniewidocznyspodgęstejsierści[21].Jednakżesierśćniestanowi
jedynejokrywyciałategozwierzęcia.Wdrodzeewolucjiczęśćwłosówprzekształ-
ciłasięwkolce.Znajdująsięonenagrzbietowejstroniecałegotułowiaorazztyłu
głowyosobnika[15,19,21,28].Imosobnikjeststarszy,tymposiadawięcejznacznie
dłuższychkolców.Ichrozmiarmożewynosićod20-30mmdługościido2mmgru-
bości.Udorosłegojeżawystępujenawet16tysięcykolców[28].Kolceprzybierają
barwębrunatną,aleczęśćznichmożemiećzabarwienieprążkowane.Najbliżejskóry
kolecmabarwęciemną,brązowąlubszarą,wyżejznajdujesiępartiabiała,następ-
nieznówciemna,aczubekkolcajestjasny[19,28].Ubarwieniekolców,podobnie
jakodciskipalcówuludzi,jestcechąindywidualną[15,28].Głowajeżajeststożko-
wataispłaszczona,apyszczekjestwydłużonywpostaćryjka,któryjestzaopatrzony
w36małozróżnicowanychzębów[4,21].Jeżecharakteryzująsiędoskonalerozwinię-
tymnarządemprzylemieszowym,któryodpowiedzialnyjestzawykrywanieszeregu
substancjichemicznych.Wichmózgubardzorozwinięterównieżpłatywęchowe
[15,28].Ruchliwyryjekniesłużytylkodoodbioruzapachu,alejesttakżeorganem
dotyku.Pomagająwtymumieszczonewotoczeniuotworównosowychskupiskaza-
kończeńnerwowychorazznajdującesięwewnątrznosawłosyzatokowe[15,28].
6