Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
---
---
---
---
---
---
---
---
-----
----
----
----
----
----
-----
---
---
-----
---
-----
---
---
---
---
--
5.Zmianywżywnościspowodowaneobróbkąradiacyjną
PromieniowaniejonizująceniszczyprzedewszystkimcząsteczkiDNA(kwasu
dezoksyrybonukleinowego)komórekwwynikurozerwaniawiązańchemicznych
międzyjegoskładnikami(kwasaminukleinowymi).Skutkiemtegodrobnoustroje
stająsięniezdolnedorozmnażaniaiżycia.Wzależnościodzastosowanejdawki
promieniowania,możliwejestzniszczeniewszystkichdrobnoustrojów,czyli
sterylizacjażywności(podobnie,jakwprzypadkusterylizacjiradiacyjnejwyrobów
medycznych),albozniszczenieczęścidrobnoustrojówioczyszczenieżywności,
czylijejdekontaminacjamikrobiologiczna.
Promieniowanie
mikrofalowe
w
wyniku
silnego
(rezonansowego)
oddziaływaniazzawartymiwżywnościcząsteczkamiwodywprawiajewdrgania
ipowodujewzrosttemperatury,podobniejakinnerodzajeobróbkitermicznej.
Promieniowanietomożepowodowaćrównieżrozerwanieniektórychwiązań
chemicznychiwytworzeniebardzoaktywnychchemiczniecząsteczeklubgrup
atomów,zawierającychniesparowaneelektrony(wolnychrodników),któresą
przyczynąwtórnychreakcjichemicznych.
Oprócztegostwierdzono,żeobróbkaradiacyjnażywnościpowodujetakie
zmianyjak:wzrostzawartościamoniaku,dwutlenkuwęgla,amidów,związków
karbonylowychanawetpojawieniesiębenzenu.
4Najbardziejwrażliwenaobróbkę
radiacyjnasąbiałkaiwitaminy,przyczymwitaminyB6iB12wnajmniejszym
stopniu.Zmianytezachodząwwynikurozkładu(radiolizy)cząsteczekzwiązków
chemicznych,wchodzącychwskładproduktówspożywczych,spowodowanego
napromieniowaniemiwtórnychreakcjichemicznych.
6.ObróbkaradiacyjnażywnościwPolsceinaświecie
WPolscestosujesięobróbkęradiacyjnąpromieniowaniemjonizującymna
skalęprzemysłową.Dotyczytoprzedewszystkimtakichrodzajówżywnościjak:
przyprawy,zioła,suszonewarzywa,grzyby,wilościok.100tonrocznie.Ponadto,
dopuszczalnajestobróbkaradiacyjna:ziemniaków,cebuli,czosnkuorazpieczarek
świeżychisuszonych.ObróbkatadokonywanajestwPracowniTechnologii
RadiacyjnychInstytutuChemiiiTechnikiJądrowej.
Naświecieobróbceradiacyjnejpoddajesięponad400tys.tonżywnościna
rok,wtymnajwięcej(ok.150tys.ton)wChinach.Zzestawieniatychdanych
wynika,żemasażywnościpoddawanejobróbceradiacyjnejwPolscejestznikomo
maławporównaniuzogólnamasążywnościspożywanejwtymkraju.Przyjęcie
założeń,żepopulacjaPolskiwynosiokoło38mln.mieszkańców,zktórychkażdy
spożywaprzeciętnie1,5kgżywnościkażdegodnia,(niewliczającwtonapojów),
pozwalaoszacować,iżkażdegorokuwPolscekonsumujesięokoło20mln.ton
żywności.Stądwniosek,żemasażywnościpoddanejobróbceradiacyjnejstanowi
zaledwie5milionowychczęścicałkowitejmasyżywnościspożywanejwPolsce.
Wartoteżdodać,żeobróbkaradiacyjnażywnościjestuznanymzabiegiem,
stosowanymnaświecieodponad50lat.
4W.Dzwolak,Radiacyjnaobróbkażywności,„PrzemysłSpożywczy”,2010,Tom64,kwiecień,s.24-25
