Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
RozdziałI.Bezpieczeństwokulturowewstosunkachmiędzynarodowych
micznym.Jegotreśćpodlegaławczasiemodyfikacjom,niemniejjednakbyło,jest
izapewnebędzieistotnymelementemkształtującympolitykępaństwa,zarówno
wwymiarzewewnętrznymjakizewnętrznym.JakpodkreślaRomanKuźniar
nprocesdochodzeniadobezpieczeństwawydajesięniemiećkońca,bowiemstale
pojawiająsięnowezagrożenia;niekiedyjesttoprocesobiektywny,związanyzsamą
ewolucjąludzkościiformjejorganizacji,niekiedyzaśjegopodłożemsąnieznisz-
czalneatawizmywpostacizbiorowychemocji,nienawiści,dążeniadozyskuczy
dominacji,ekspansjireligijnejczyideologicznej”1.
Pojęciebezpieczeństwacechujesiędużąwieloznacznością.Wedługsłownika
językapolskiegooznaczaonostanniezagrożenia,spokoju,pewności.Przedrostek
nbez/beze”odnosisiędobrakujakiejścechy2.nBezpieczy”
,czylibezochrony,od
łacińskiegosinecura-bezopieki.Zatemjużwleksykalnymokreśleniurysujesię
sprzecznośćznaczeniowapojęcia.Możemymówićzatem,zjednejstrony,obraku
zagrożeń,zdrugiejzaś-obrakubezpieczeństwa,ochrony.BillMcSweeneyzauważa,
żepojęciebezpieczeństwawywołujedwaskojarzenia.Pierwszewiążesięzczymś
solidnym,mocnym,np.budynkiem,atakżezamkiem(równieżtymdodrzwi),alar-
memczybronią,którejposiadaniemagwarantowaćnambezpieczeństwo.Drugie
skojarzeniesugerujeprzedmiotowemanifestowaniebezpieczeństwa,któredema-
skujenasząwrażliwośćipodatnośćnazagrożenia.Tymsamymmożepowodować
poczuciezagrożenia.Podobniejakpodejmowaneprzezinnychdziałaniawcelu
zagwarantowaniasobiebezpieczeństwamogąwywoływaćpoczuciejegobraku
unas
3
.Jeżeliprzedrosteknbez/beze”oznaczabrakjakiejścechy,możemyzatem
mówić,żebezpieczeństwowpaństwowymwymiarzeoznaczastanbezzagrożeń.
Zbezpieczeństwemwiążesięrównieżpojęcienprzetrwania”
.Wtymwłaśnietkwi
istotaznaczeniategopierwszego.Brakzagrożeńjestgwarancjątrwaniaokreślonego
bytu-państwowegoispołecznego.Przetrwaniewiążesięzegzystencją,bezpieczeń-
stwozaśtozdolnośćjejzachowaniairealizacji.WedługKenaBoothabezpieczeń-
stwooznaczanprzetrwanieplus”
,czyliprzetrwanieplusrealizacjainnychwartości.
nPlus”oznaczazatemwolnośćodzagrożeń,któredeterminujążycie.Tymsamym
wolnośćstajesięwartościąinstrumentalnąbezpieczeństwa,gdyżsamoprzetrwanie
niejestgwarancjąbezpieczeństwa,nieeliminujebowiemzagrożeń4.
Wjęzykuangielskimpojęciesecureodnosiłosiępierwotniedoludziipośred-
niowiązałosięzpaństwem5,którepowinnogwarantowaćbezpieczeństwoswoim
mieszkańcom.Nieoznaczałotowcalebezpieczeństwaprzedjakimśzewnętrznym
1
R.Kuźniar,Bezpieczeństwowstosunkachmiędzynarodowych,[w:]Stosunkimiędzynarodowe.
Geneza,struktura,dynamika,E.Haliżak,R.Kuźniar(red.),Warszawa2006,s.142.
2J.Miodek,Słownikojczyznypolszczyzny,Wrocław2002,s.54.
3B.McSweeney,Security,Identity,andInterest:ASociologyofInternationalRelations,Cam-
bridge1999,s.13.
4K.Booth,TeoryofWorldSecurity,Cambridge2007,s.106.
5B.McSweeney,Security,Identity,andInterest…,s.17.
