Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obraz
taty
wjęzykusześcioletnichdzieci
badanegomateriału,tj.odzwierciedlałysposóbwidzeniaprzedmiotu
przezsześcioletniedzieci.
PrzedstawiającrezultatybadaniaI,uwzględniam:jakdanywy-
razfunkcjonujewpolszczyźnieogólnej(odwołującsiędodanych
słownikowychXSJPDor.,SJPSzym.,systemowychXutrwalonych
wderywatachsłowotwórczych,semantycznych,użyciachmetafo-
rycznych,frazeologizmach,jakidowybranychpracztegozakresu)
orazjakjestrozumianyprzezbadanedzieci.Wprezentacjibadania
IIprzedstawiamwyłączniemodelepojęcioweodtworzonenapod-
stawieodpowiedzisześciolatków.Wobuwypadkach,poomówieniu
wszystkichaspektów(subram)modelupojęciowego,podajęformułę
definicyjną,ujmującąwskazaneprzezdziecicechytypowe
9(izara-
zemdefinicyjne)charakteryzowanegoobiektu.Następniedefinicje
odtworzonenapodstawieanalizdziecięcychcharakterystykznacze-
niowychwyrazuporównujęzdefinicjamizamieszczonymiwdwu
słownikach:wUniwersalnymsłownikujęzykapolskiegopodredakcją
StanisławaDubisza(USJP)orazwInnymsłownikujęzykapolskiego
podredakcjąMirosławaBańki(ISJP).
Przyjętaprzezemnieformułarozszerzonegoopisuznaczenia
słowa,zwanazaBartmińskimiTokarskim(Bartmiński,Tokarski
1993:59)definicjąkognitywną,nieograniczasięjedyniedozestawu
cechkoniecznychiwystarczających,alestarasięujawnićwszystkie
możliweaspektyinterpretowaniarzeczywistościprzezużytkowników
języka(tuXsześcioletniedzieci),wszystkieelementysemantyczne.
9
nosicielajęzyka”.PrzezadekwatnośćtreściowąrozumiesięDjakośćcharakterystyk
przypisywanychprzedmiotowiprzeztegożnosiciela”(Bartmiński1996:16).
Ustaleniecechtypowychdlaznaczeniasłowaniejestzadaniemłatwym.Naj-
prostsząprocedurąweryfikacyjnąjeststatystyka,któraróżnicujecechyzewzględu
naliczbęichwystąpień.Wbadanymmaterialezatypoweuznajętecechy,które
wskazałowięcejniżdziesięciorodzieci.Przyliczeniuwystąpieńnieważnedla
mniekonkretnesformułowania,którychdzieciużyły,aleto,czywyrażająone
danącechę.Jeślitak,wówczasliczęjełącznie,traktującjakowyrażeniasynoni-
miczne.Ukośnikoznaczawariantywneokreślenietejsamejcechy.Wnawiasach
okrągłychumieszczamnajbliższekontekstyprzytaczanychsłów,bylepiejoddać
intencjebadanych.Nawiasykwadratowezawierająokreśleniametatekstowe,po-
chodząceodbadacza.
93