Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.GenezairozwójbankówspółdzielczychwPolscedo2008r.
Działającewokresiemiędzywojennymspółdzielniepożyczkoweprze-
żywałylepszeigorszeokresy.Naichdziałalnośćwpływmiaływydarze-
niagospodarczenastępującewkraju(np.hiperinflacja
46
),jakizagranicą
(wielkikryzysgospodarczywlatach1930–1935)
47
.Jednakobowiązujące
wdwudziestoleciumiędzywojennymregulacjeprawnestwarzaływarunki
dlarozwojuspółdzielni.Wokresietymugruntowanazostałatradycjaich
działania,awypracowanewzorcefunkcjonowaniabyływykorzystywane
przytworzeniukolejnychregulacjiprawnych.Pookresiekryzysu,popra-
wasytuacjigospodarczejwPolscewlatach1936–1939pozwoliłanadalszy
rozwójdziałalnościspółdzielnikredytowych.Procestenzostałprzerwany
wzwiązkuzwybuchemIIwojnyświatowej.
Wlatach1939–1945większośćzspółdzielnikredytowychzlikwidowa-
no,dodatkowowykorzystującwpostępowaniulikwidacyjnymelement
narodowydoodmowywypłatwkładów
48
.Pomimotoczęśćspółdzielni
kredytowychnadalfunkcjonowałanaterenachobjętychokupacją,wbrew
trudnościomiprzeszkodom,świadczącosileruchuspółdzielczegonazie-
miachpolskich.
1.4.Odspółdzielnikredytowychdobanków
spółdzielczych(lata1945–1989)
Wokresie1945–1989władzepaństwapodporządkowałycałągospodar-
kę,awięctakżesektorbankowy,zadaniompolitycznym.Zachodząceprze-
mianypolityczneigospodarczewpływałybezpośrednionazakresdziałal-
nościspółdzielnikredytowychoraznastopieńichniezależności.Niemniej
jednakprzezcałytenokresspółdzielnie(choćpodróżnyminazwami),
wsposóbmniejlubbardziejograniczony,prowadziłyswojądziałalność.
Okrestenmożnapodzielićnapewneetapywyznaczaneodmiennymi
rozwiązaniamiprawnymi:
46
Naskutekdewaluacjiówczesnejmarkipolskiejwlatach1918–1924wielespółdzielnistraci-
łoprawiecałykapitał.
47
Szerzejnatentematm.in.Z.Landau,DziałalnośćbankówwPolscewlatachwielkiegokryzysugo-
spodarczego(1930–1935),Finanse1976,nr6,s.49–55,T
.Wyszomirski,Spółdzielczośćbankowawokresie
drugiej…,s.20,por.takżenatematproblemówbankówspółdzielczychwNiemczechwtymokresie:
E.Rosenbrock,DeredutscheRaiffeisenverbandInderWirtschafts–undAgrarpolitik1945–1971,Wiesba-
den1976,s.22i23.
48
Szerzej:E.Kański,SOPwokresieokupacjihitlerowskiej,BankSpółdzielczy1985,nr4s.44–47,
F
.Skalniak,Zaryshistoriipolskiejspółdzielczościkredytowej,Kraków1992,s.66–69.
34