Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.GenezairozwójbankówspółdzielczychwPolscedo2008r.
Wzwiązkuztym,takjakiwinnychsektorach,równieżwsektorze
bankowym,przygotowanoiprzeprowadzonokoniecznezmiany.Miejsce
bankówemisyjnychpaństwzaborczychzajęłanajpierwPolskaKrajowa
KasaPożyczkowa
35
,aod1924r.BankPolskiSA
36
Powstałyteżsilnebanki
państwowe(PaństwowyBankRolnyw1919r.,PocztowaKasaOszczęd-
nościw1919r.,BankGospodarstwaKrajowegow1924r.),rozbudowujące
siećswoichoddziałów.Wznowiłyteżdziałalnośćbankiakcyjne.Należało
takżeokreślićmiejscespółdzielnipożyczkowychwnowym,jednolitym,
polskimsystemiebankowymorazwprowadzićjednolitepodstawypraw-
nedlaichfunkcjonowania.
Podstawęprawnądladziałalnościspółdzielczejmiałastanowićuchwa-
lonawdniu29października1920r.ustawaospółdzielniach
37
.Wustawie
tejporazpierwszypolskiprawodawcawprowadziłdoporządkuprawne-
goterminspółdzielniaizdefiniowałtęformędziałalności
38
.
Zgodniezart.1ustawyospółdzielniachz1920r.zaspółdzielnięuzna-
nozrzeszenienieograniczonejliczbyosóbozmiennymkapitaleiskładzie
osobowym,mającenacelupodniesieniezarobkulubgospodarstwaczłon-
kówprzezprowadzeniewspólnegoprzedsiębiorstwa.Służącpowyższym
zadaniomgospodarczym,spółdzielniamogłarównieżmiećnacelupod-
niesieniepoziomukulturalnegoswychczłonków.Podmiotybędącespół-
dzielniamizobowiązanodoużywaniawnazwiesłowaUspółdzielnia”bądź
Uspółdzielczy”
39
dlaodróżnieniaodpozostałychpodmiotówdziałających
narynku.Ponadtowswojejfirmiekażdazespółdzielnimusiaławskazać
rodzajodpowiedzialności(odpowiedzialnośćudziałami,odpowiedzialność
35
Powołanarozporządzeniemgenerał–gubernatoradlaobszaruGeneralnegoGubernatorstwa
Warszawskiego(Dz.Rozp.dlaJen.-Gub.Warsz.Nr57zdnia13grudnia1916r.),zostałaprzejętaprzez
władzepolskie–dekretNaczelnikaPaństwazdnia1grudnia1918r.UstawaoPolskiejKrajowejKasy
Pożyczkowej(Dz.Pr.P
.P
.Nr19,poz.56).
36
Zob.ustawaz11stycznia1924r.onaprawieSkarbuireformiewalutowej,Dz.U.Nr4,poz.28.
37
Dz.U.Nr11,poz.733zpóźn.zm.,przywoływanadalejjakoustawaospółdzielniachz1920r.
Uchyliłaonapoprzednieaktyprawneregulującedziałalnośćspółdzielni:ustawyaustriackie:
zdnia9kwietnia1873r.Przepisyostowarzyszeniachzarobkowychigospodarczychi10czerwca
1903r.orewizjistowarzyszeńzarobkowychigospodarczychorazinnychzwiązków,ustawęniemiec-
kązdnia1maja1889r.stowarzyszeniachzarobkowychigospodarczych,wrosyjskiejustawiekre-
dytowejzdnia7czerwca1904r.rozdział10art.37–49i86–114
26
,dekretNaczelnikaPaństwazdnia
8lutego1919r.wprzedmiociezatwierdzaniastatutówzrzeszeńhandlowo–przemysłowychokapi-
talezmiennym,Dz.Pr.P
.P
.Nr17,poz.223.
38
Choćdo1930r.obokwyrazuspółdzielniawjęzykupotocznymużywanotakżewspółdziel-
nia,kooperatywa,kooperacja,za:J.Szambelańczyk,BankiSpółdzielczewPolscewprocesach…,Poznań
2006,s.21.
39
Art.11ustawyospółdzielniachz1920r.
32
