Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
biorczości,adawnemarzeniaoDpaństwieBożym”ustępują
miejscabrutalniedoczesnej,angażującejemocjelacomédie
humaine.Lyotardpisze:DTowyraźneodwołaniesiędoopowie-
ściwproblematycewiedzyjestściślezwiązanezwyzwoleniem
burżuazjiodtradycyjnychautorytetów.Wiedzawłaściwa
opo-
wieściompowracanaZachodzie,abyprzynieśćrozwiązanieprob-
lemuuprawomocnienianowejwładzy.Jestrzecząnaturalną,
że
wproblematycenarracyjnejodpowiedźnatopytaniewinna
zawieraćimiębohatera:Ktomaprawodecydowaćospołeczeń-
stwie?Jakipodmiotjestźródłemnakazówstanowiącychnormy
dlatych,którychzobowiązują?[ł]imieniembohaterajestlud,
znakiemprawomocności–jegoprzyzwolenie,sposobemstano-
wienianorm–dyskusja.Niezawodniewynikastądideapostę-
pu:jestonniczyminnym,jakruchem,dziękiktóremuwiedza
masiękumulować,aleruchtenobejmujeteżnowypodmiot
społeczno-polityczny.Luddebatujesamzesobąotym,cospra-
wiedliweiniesprawiedliwewtakisamsposób,wjakiwspólno
ta
uczonychdyskutujeotym,coprawdziweifałszywe;gromadzi
prawaobywatelskietak,jakonagromadzinaukowe;doskonali
regułyswojegokonsensusuzapomocąustaleńkonstytucyjnych
tak,jakonapoddajerewizjiwłasnereguływświetleswojejwie-
dzy,tworzącnowe«paradygmaty»”1.
Zacytowanyfragmentwartouzupełnićwypowiedziązinnej
książki,wktórejLyotardwykłada,naczympolegatotalizm
wielkichnarracji.D[ł]niesąmitamiwsensiebajek(nawetmit
chrześcijańskiniąniejest).Zapewne,podobniejakmity,mają
onenaceluuprawomocnienieinstytucjiipraktykspołeczno-
-politycznych,systemówprawa,systemówetycznych,sposobów
myślenia.Alewodróżnieniuodmitównieposzukujątejprawo-
mocnościwźródłowymakciezałożycielskim,leczwmającej
nadejśćprzyszłości,toznaczywpewnejIdeiczekającejnareali-
zację.Owaidea(wolności,«oświecenia»,socjalizmu,etc.)ma
waloruprawomocniający,ponieważjestuniwersalna.Organizuje
wszystkiewarstwyludzkiejrzeczywistości.Nadajenowoczes-
nościswącharakterystycznąmodalność:jesttoprojekt[ł]”2.
Choćwymierzonywprzyszłość,niemaonsensubezprzeszłości,
toteżkażdateraźniejszość–czasmiędzyDbyło”aDbędzie”–jest
nieustającymsprawdzianem,miarąwykonanegoprzedsięwzięcia,
oznaczeniemetapunadrodzedourzeczywistnianegocelu.Prze-
szłośćniejestwięcustabilizowanymporządkiemgenealogicz-
nym,lecznieustannymprzepływemformżycia,nieprzerwanym
