Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
czyreligijnegowydźwiękutegoterminu.Książkajestpróbąodpowiedzi
napytania:Kimjestwspółczesnyascetaijakwperspektywieaksjolo-
gicznejwyglądająjegozadania?Jakwdzisiejszychrealiachwyrażasię
asceza?Naczympolegarzeczywistasprawnośćascezy,niepozwalająca
naeskapizmczybierność?Cotaknaprawdęcharakteryzujeascetyczną
postawę?Uważam,żezarównoaktualność,jakiniezwykleważnarola
ascetycznychumiejętnościsąwstaniestanowićonowym,współcze-
snymobliczutegorodzajuwysiłków.
Współczesnyascetatopostać,którąchcęwidziećwperspektywie
aksjologicznej,jakoczłowiekaświadomie,dobrowolnieizrozwagąpo-
dejmującegosiędoskonalącychgowysiłkówzewzględunazdolność
dostrzeganiaipoznawaniawświeciewartości.Inspirującsięgreckim
rodowodemaskesis,atakżemyśląmiędzyinnymiHenrykaElzenberga,
chcęwascezieprzywołaćtęnaturalnośćiuniwersalność,którawsta-
rożytnościprzesądzałaopowszechnymjejzastosowaniuidużymzna-
czeniupraktycznym.Ponadtosensascezy,uzasadnionyaksjologicznie,
stanowiwmoimprzekonaniuźródłopostawwieluludzi,którzyukie-
runkowującswedziałaniaobiektywnościąuznanychwartości,często
nieroszcząsobienawetpretensji,bypostępowaniesweuznaćzaasce-
tyczne.Umiejętnościbowiem,jakieascezakształtuje,są,jaksądzę,nie
tylkopraktycznieprzydane,lecztakżeżyciowoważnezpunktuwidzenia
aproksymatywnegocharakterudoskonałości,aleizpowodukonieczno-
ścistawaniawobectakichproblemówwspółczesności,któresugerowa-
łybynanowoprzedyskutowaćzasadnośćperfekcjonistycznychwyma-
gańetycznych.DPraktykaascezyjakomożliwyelementdobregożycia
jestczęstymprzedmiotemdyskusjiwewspółczesnychpracachfilozo-
ficznych(Foucault,Agamben,Sloterdijk)”2,choćuważam,żeproblem
nieleżywyłączniepomiędzyniebotycznątresurąadopatrywaniemsię
jawnegoresentymentuwascetycznychumiejętnościach3.Stojęnasta-
2M.Jędrzejek,Zsekularyzowaćascezę.FilozoficznapropozycjadobregożyciauArnolda
Gehlena,DDiametros”16(2019),61,s.19.
3ChoćNietzscheszukachorobliwegoresentymentu,tonawetDnagruncie[ł]
chrześcijańskiejascezymamydoczynieniazsamodzielnymiaktamiwolnejpreferen-
cji”-wartootympamiętać.Por.J.Trębicki,EtykaMaxaSchelera:Przycznekdoogólnej
teoriiwartości,PWN,Warszawa1973,s.121.
