Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XIVWstęp
z23umieszczonychwpierwszymrozdzialedokumentówjestilustracjąodrębnej
formyprześladowania.Itakotojuż18września1939r.ZarządCywilnyarmii
niemieckiejwydałzarządzenieograniczająceobrótpieniędzmi,namocyktórego
Żydomzakazanoposiadaniakwotpowyżej2tys.zł,zablokowanoichkontaban-
koweidepozytyorazograniczonomożliwośćwypłat,cowkonsekwencjidopro-
wadziłodobankructwailikwidacjiwieluspółekiprzedsiębiorstwżydowskich7.
Wkrótce,tj.5października1939r.,naŻydównałożonoteżobowiązekpracy.
Wątekłapanekdouciążliwychiczęstobezcelowychprac,którychnieodłącznym
elementembyłyaktyokrucieństwazestronyNiemców,przewijasięprzezwięk-
szośćtekstówzgromadzonychwpierwszymrozdziale.Ichautorzyopisujązarówno
bezwzględnośćniemieckichfunkcjonariuszyrozmaitychformacjimilitarnych,jak
isadyzmcywilnychvolksdeutschówczerpiącychsatysfakcjęzponiżaniaŻydów8.
Psychiczneifizyczneszykanytowarzyszyłyteżrekwizycjommieszkań9orazprzej-
mowaniuprzedsiębiorstw,
surowców,towarówipółfabrykatów,które19paździer-
nika1939r.przeszłypodnadzórniemieckiegoGłównegoUrzęduPowierniczego
Wschód(HaupttreuhandstelleOst–HTO).
31października1939r.wprowadzonowżyciezarządzenieooznakowaniu
sklepówizakładówtabliczkamiinformującymionarodowościichwłaściciela,
którewydatnieułatwiłograbieżżydowskiegomienia.Napoczątkulistopadadoszło
dopierwszegoaktuterroru–aresztowanokilkudziesięciubywalcówpopularnej
włódzkichsferachinteligencko-artystycznychkawiarni„Astoria”.Samaobława,
azwłaszczajejrozmiary,wywołałypanikęwśródłódzkichŻydów.Groząprze-
jęłyichwieściolosachzatrzymanych,którychprzewiezionodosiedzibySSprzy
ul.Zgierskiej116ipoddanotorturom.Kulminacjatragediinastąpiła2listopada,
gdywpobliskimLesieŁagiewnickimNiemcyrozstrzelalipiętnastuaresztowa-
nych
10
,azauwolnieniepozostałychzażądaliokupu.
Ci,którzyniezdołaliopłacićswojejwolności,trafilidoobozuwRadogoszczy,
powstałegowramachIntelligenzaktionLitzmannstadt–akcjirozpoczętejnatere-
nieŁodziiokręgułódzkiego8listopada1939r.Wwynikuzbrodniczychdziałań
skierowanychprzeciwłódzkiejinteligencjiijejznanymdziałaczomspołeczno-poli-
tyczno-gospodarczym,życiestraciłookoło1500osób
11
.Wśródtekstówzamieszczo-
nychwniniejszymtomieniemaanijednego,któregoautoramożnabyłobyzidenty-
fikowaćjakoosadzonegowRadogoszczywzwiązkuzwydarzeniamiw„Astorii”.
7Dok.9,10,11.
8Zob.np.dok.12i13.
9Dok.1,2.
10Dok.2,10.Wdok.10autorpodajeniecozmienioneszczegółyzdarzenia.Jakomiejsceroz-
strzelaniawskazujeokoliceOzorkowa.
11Por.EksterminacjainteligencjiŁodziiokręgułódzkiego,1939–1940,red.A.Galiński,M.Bu-
dziarek,Łódź1992.
