Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
prawnedonawiązywaniawspółpracyzinstytucjaminiepaństwowymiiobywa-
telamiwzakresiegromadzenia,przechowywania,konserwacji,udostępniania,
popularyzacjiiwydawaniamateriałówarchiwalnych.
2.Państwowasiećarchiwalna
PaństwowąsiećarchiwalnąwokresieIIRzeczypospolitejtworzyłyjednostki
organizacyjneutworzone:1)wXIXw.lubnapoczątkuXXw.,2)wczasieIwoj-
nyświatowej,3)poodzyskaniuniepodległości.Statusprawnypaństwowejsieci
archiwalnejokreślonyzostałnapodstawieDekretuz7lutego1919r.oraznorma-
tywamiwydanyminajegopodstawie39.Strukturapaństwowejsieciarchiwalnej
ulegałazmianom.Niebyłtojednakrezultatrealizowaniaokreślonejkoncepcji
rozwojupaństwowejsieciarchiwalnejniezbędnejdozaspokajaniapotrzebad-
ministracyjnychinaukowychpaństwapolskiegoorazinteresówobywateli,lecz
doraźnychdziałańwynikającychzkoniecznościgromadzeniaizabezpieczenia
zasobuarchiwalnegoorazmożliwościjegobudżetu.Odziedziczonasiećarchi-
wówsłużyłainteresompaństwzaborczych.Natomiastnabudowęnowoczesnej
strukturypaństwowejsieciarchiwalnejdostosowanejnietylkodopotrzebefek-
tywnegozarządzaniapaństwempolskim,właściwegogromadzeniazasobu
archiwówpaństwowych,rozwojubadańnaukowych,leczrównieżpotrzeb
obywateliorazpodmiotówniepaństwowychzabrakłoniezbędnychśrodków
finansowych.Podjętowtejsytuacjidziałaniadoraźneiwymuszone,którestały
sięniestetypowszechnieobowiązującąregułą,zastępującąplanowebudownic-
twoarchiwalnedostosowanedofunkcjipełnionychprzezarchiwapaństwowe
orazzapewniająceniezbędnewymogibezpieczeństwadlazasobuarchiwalnego
naczaskonfliktuzbrojnegolubklęskiżywiołowej.
WydziałArchiwówPaństwowychnapodstawieDekretuz7lutego1919r.
otrzymałokreśloneuprawnieniawobec:1)archiwówpaństwowych;2)admini-
stracjirządowejiinstytucjipaństwowychtworzącychmateriałyarchiwalne,
zgodniezzawartymiporozumieniamizwłaściwymiministrami;3)instytucji
niepaństwowychiosóbprywatnych,któretworzyłylubmiałymateriałyarchi-
walneizabytkiarchiwalne.IchrealizacjiniesprzyjałopodporządkowaniewDe-
kreciez7lutego1919r.państwowejsłużbyarchiwalnejMWRiOP.Powyższare-
gulacjaspotkałasięznegatywnąocenąWydziałuArchiwówPaństwowych,
historykówiarchiwistów.StałasięprzedmiotemlicznychinterpelacjiWydziału
ArchiwówPaństwowychorazRadyArchiwalnejwlatach1920-1930zmie-
rzającychdobezpośredniegopodporządkowaniaWydziałuArchiwówPań-
stwowychprezesowiRadyMinistrówijegoprzekształceniawurządmiędzy-
___
____
___
___
___
39I.Mamczak-Gadkowska,Archiwa…,s.64.
52
