Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXwieku,jakm.in.AlbrechtRoser(Niemcy),SiergiejObrazcow(Rosja),
YvesJoly(Francja),MichaelMeschke(Szwecja),MassimoSchuster(Fran-
cja),RobertAnton(USA),HenkBoerwinkel(Holandia),StephenMottram
(Anglia),JimHenson(USA),PhilippeGenty(Francja),HoichiOkamoto
(Japonia).Artyściciodważnieprzetwarzalitradycjelalkarskie,wprowadzali
noweobiektyimaterieorazproponowalioryginalnerozwiązaniawzakresie
ichscenicznegowspółdziałaniazczłowiekiem.Włączaliwtensposóbswoje
autorskiepropozycjewtendencjesztukinowoczesnej,prowokującpotrzebę
redefiniowanialalkarstwa.WdwóchdekadachXXIwiekudogronanajbar-
dziejwpływowychartystówświatowegolalkarstwanależąrównieżsoliści,
m.in.FrankSoehnle(Niemcy),IlkaSchönbein(Niemcy/Francja),Neville
Tranter(Australia/Holandia),DudaPaiva(Brazylia/Holandia),MichaelVo-
gel(Niemcy),IrisMeinhardt(Niemcy),NatachaBelova(Rosja/Belgia),Nicole
Mossoux(Belgia).Ichtwórczośćzasadzasięnaeksplorowaniuróżnorodnych
techniklalkarskichwpołączeniuzinnymipraktykamiperformatywnymi4,
naposzukiwaniunowychmożliwościwspółdziałaniaciała,materiiitechno-
logii,coskutkujeodważnym,ożywczymprzekraczaniemgranicsztukiram
lalkarskiejekspresji.Towłaśnieindywidualnościartystyczne,któreobjawiły
sięwsolowymteatrzeanimacjiXXiXXIwieku,ustanawiająswegorodzaju
punktyodniesieniadlawszystkich,którzypraktykująibadająteatrrodzący
sięwrelacjiczłowiekazmaterią5.
WPolsceautorskiteatrsolistówlalkarzyniemabogatejtradycji.Waśko
zWilnazkońcaXVwieku,pierwszyznanyzimienialalkarz,stałsięsymbo-
licznąreprezentacjąnieznanychszerzejkuglarzy,wędrującychpoziemiach
polskichzeswoimiprzenośnymi,jednoosobowymiteatramilalkowymijesz-
czewXIXwieku.Wśródskromnychśladówdziałalnościpolskichlalkarzy
osobnąkartęzapisałwarszawskiżebraknazywanyBaranimKożuszkiem,
którywokresieinsurekcjikościuszkowskiejurządzałnaulicachstolicypoli-
tycznąscenę-gilotynęiuśmiercałnaniejlalkiprzedstawiającenosóbkiPola-
kówźlewidzianychdlanarodu”6.NapoczątkuXXwiekujednoosoboweczy
4
Znamiennejestto,żewieluspośródprzywołanychtutajartystówrozpoczynało
swojąteatralnąkarieręodtańca.OrolitańcawkształtowaniustylulalkarskiegoDudyPa-
ivy,IlkiSchönbein,CompagnieMossoux-BontépiszeOrianeMaubertwartykule:Puppet
andDancer,ChoreographyofObject-Body:Meeting,ControlandVertigo,[w:]Puppetry
inthe21stCentury:RefectionsandChallenges,eds.M.WiśniewskaandK.Suszczyński,
Białystok2019,s.39-53.
5
H.Jurkowski,MetamorfozyteatrulalekwXXwieku,Warszawa2002,s.11.
6
M.Waszkiel,DziejeteatrulalekwPolsce(do1945roku),Warszawa1990,s.35.
8Wstęp
