Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rowejmaterii,naktóryskładająsięzapach,ciężar,kolor,temperatura,faktura
iwszystkiejejdoświadczeniabyciawświecie,przypominanieustanniepolski
lalkarzAdamWalny.Takrozumianamateriazyskujestatusrównoprawnego
iaktywnegopartneraczłowiekawprocesietwórczym.
Elementemdodatkowoposzerzającymówkapitałperformatywnyma-
teriijestrolaodbiorcyperformansukonstytuującegosiędziękiwspół-grze
człowiekaimaterii.ClaudiaOrensteinzauważa,żeproceswzajemnegoda-
waniaibraniawperformansielalkowym,wymianyimpulsów,energii,reakcji
międzyperformeremludzkimiperformującąmateriąuruchamiawodbior-
cachnichwłasnedoświadczeniaprawfizykiipamięćfunkcjonowaniaciał”
,
organicznychinieorganicznych36.Wzmacniatodoświadczenieemergentnej
naturysztukianimacji.
Wodpowiedzinaterminologicznedyskusjewokółpojęcianlalka”Halina
Waszkielzaproponowałajeszczeinnytermin,któryobjąłbywielopostacio-
wośćpraktyklalkarskichisytuującychsięnapograniczachlalkarstwa.Pol-
skabadaczkawprowadziłapojęcienanimant”37.Zgodniezeźródłosłowem
(anima-ndusza”
,animatus-nożywiony,obdarzonyżyciem”)animantem
badaczkanazywawszystkoto,cojestożywianenascenie.Toszerokakate-
goria,któraobejmuje:wszelkieodmianylalek,maski,przedmioty,kawałki
materiału,smugęświatła,jakwymieniaWaszkiel,aidąctymtropem,choć
niejesttowprostwskazanewjejtekście-równieżobiektywytworzonecy-
frowo.Badaczkaprzypisujeimrolępostaciscenicznych,partnerówdialogu,
nośnikówidei,przedmiotówestetycznychbudującychmetaforę.Sąonetym,
ncoaktorwprowadzanascenęipokazujewidzomjakotrzecielementspekta-
klu”38.Jeśliprzyjmiemy,żedlacałejrozległościzjawiskokreślanychcałyczas
wbadaniachdlazachowaniaterminologicznejspójnościteatremlalekbar-
dziejodpowiednimwyrażeniembędzienteatranimacji”
,pojęcienanimant”
jestkategoriąadekwatnąiwolnąodograniczeńwynikającychzutrwalonych
znaczeńsłowanlalka”
.Dodatkowoterminnanimant”niesiewsobieskojarze-
niaztym,coniefiguratywne,comożebyćabstrakcyjne,zmienne,costanowi
efemerycznąformęzorganizowanejmaterii,któraspełniafunkcjęmedium
teatralnego.Atakiesąnaprzykładobiektywytwarzająceświetlneodbicia
wteatrzeTadeuszaWierzbickiego.
36
C.Orenstein,PuppetsInvadeFrance:TeXIVèmeFestivalMondialdesTéâtres
deMarionnettes,nTeater”2008,Vol.38.1,s.134.
37
H.Waszkiel,Dramaturgiapolskiegoteatrulalek,Warszawa2013,s.10.
38
Tamże.
Teatralnewspółdziałanieczłowiekaimateriiwświetleprzemian...33
