Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
ROZDZIAŁ1.PRZESTRZENIEMETRYCZNEZUPEŁNE
iograniczonościzdołu.Granica,jakwiemy,okazujesięjednakniebyćliczbąwy-
miernągdya=n=2(iwwieluinnychprzypadkach).Znaleźliśmyzatemciąg
liczbwymiernych,którydążydoliczbyniewymiernej.Gdybyśmynieznalipojęcia
liczbyniewymiernej(boprzecieżniektórymcoś,coniedajesięprzedstawićwpo-
stacim
n,gdziemincałkowitemożesięwydawaćtworemdziwnym,niewiele
liczbęprzypominającym)musielibyśmystwierdzenietoująćtak:
niekażdyograniczonyzdołunierosnącyciągliczbwymiernychmagranicę.
Tozaśznaczynimniejniwięcejtyle,żeliczbywymierneniezbioremzupełnym;
zbiórliczbwymiernychmandziury”.Wistociejestonniezwykledziurawy:między
każdymidwiemaróżnymiliczbamiwymiernymileżynieskończeniewieleliczbnie-
wymiernych;wpewnymsensiedziurtychjestznaczniewięcejniżnnie-dziur”(zbiór
liczbwymiernychjestprzeliczalny,aniewymiernychnieprzeliczalny).Topodsta-
wowaróżnicamiędzyzbioremliczbwymiernychazbioremliczbrzeczywistych
tenostatnijestzupełny.
1.3
Achilles
NiektórymCzytelnikomprzykładzpoprzedniegorozdziałumożenieprzypaśćdo
gustu.Niewszyscychcąumiećpierwiastkować.Natakiargumentoczywiścietrudno
odpowiedzieć,boprzecieżmożnateżżyćnieznającliter(anawetbyćanalfabetą-
milionerem).Alemówiącozupełności,dotykamyczegośfundamentalnego,czegoś
coodwiekówfascynowałofilozofów.
ZacznijmyodprzypomnieniapostaciZenonazElei,którynbyłnajwybitniej-
szyminajsamodzielniejszymznastępwParmenidesa.Ożyciujegoicharakterze
nicprawieniewiadomo.Żyłprawdopodobniemiędzyr.490a430;”[32],str.21.
Zenonznanyjestprzedewszystkimzprzypisywanychmuparadoksów.Reprezenta-
tywnymichprzykłademjestnAchilles”.Wszyscywiemy,żenikomunieudasięuciec
przedchyżymAchillesemajużnapewnonieżółwiowi.Pomyślmyjednak,czy
rzeczywiścietenostatnijestbezszans.Załóżmy,żepoczątkowozwierzątkooddalo-
nejestodswegoprześladowcyoodległośćdjnoiżeAchillesbiegaodniego1
krazy
szybciej(gdziek<1).Zaczynamynierównąrywalizacjężółwucieka,aAchilles
gogoni.Nimtenostatnidoścignieswąofiarę,żółwprzesuniesięnieco(adokład-
niejnaodległośćkd).Achilleswięcznówbędziemiałprzedsobąpodobnezadanie
dogonićżółwia,któryznówsięniecoprzesunie,adzielnywojak,bygodogonić
będziemusiałnajpierwdotrzećdomiejsca,wktórymtamtenbyłpoprzednio.Itak
wkółko,bezkońca.Azatemniedogonigonigdy.Żółwiegórą!Otiparadoks.
Niektórymrozumowanietakiewydasięzwykłymsofizmatem.Wieluteżtych,
którzydojrzązasadniczetrudnościwobaleniuprzedstawionegoargumentumo-
żezwątpićwrzeczywistośćtego,cowidzinacodzień.Przypadkitakieznane
whistoriinaprzykładjedenzfilozoficznychnastępcówZenona,nGeorgiaszzLe-
ontinoinaSycylii”przekazałnamntrzytezynihilistyczneisceptyczne,uzasadniane