Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wprzypadkufilmu,któryzawszechwalonoprzedewszyst-
kimzalirycznąsiłęientuzjazmrewolucyjny.Jednakprzed-
stawionaanalizawielewyjaśnia:chodziopodkreślenie,że
liryzm,entuzjazmiwefekcieskutecznośćpolitycznąfilmu
możnauzyskaćtylkopoprzezniezwykledokładnąpracęfor-
malną,podporządkowanąściśleokreślonymzasadom.Na-
ruszenietychzasad,zamiastzapewniaćfilmowiwiększy
realizm,tylkogospłaszczało.Eisensteinpoświęcałtylecza-
sunabadaniewspomnianychłuków,liniipoziomychipio-
nowych,grupelementówparzystychinieparzystych,poto
byjaknajpełniejpokazać,wodpowiednimzpolitycznego
iformalnegopunktuwidzeniamiejscu,ujęciezczerwonym
sztandarem(XIII).
Porozproszeniusięnapojedynczemałeżagledużyżagielłączy
sięponowniewcałość.Tymrazemniejesttojużjednakżagiel,
alesztandarpowiewającynadHPotiomkinem”.Fragmentzy-
skujenowąjakość:stajesięjednocześniestatycznyidynamicz-
nypionowymasztpozostajenieruchomy,asztandarfalujena
wietrze.ZformalnegopunktuwidzeniaujęcieXIIIpowtarza
ujęcieXI.Jednakzastąpienieżaglaprzezsztandarprzekształca
zasadęjednościestetycznejwzasadęjednościideologiczno-
tematycznej.Niemamyjużdoczynieniazezwykłąliniąpiono-
wą,łączącąróżneelementykompozycji:rewolucyjnysztandar
łączyterazpancernik,joleiwybrzeże.
Oczywiścietenprzykładjestpodwielomawzględami
wyjątkowy.Nawetspośródfilmowcównajbardziejświado-
mychnarzędzisztukifilmowejniewieluosiągnęłow1934r.,
anawetpóźniej,tenstopieńwyrafinowaniaidokładności
wanaliziewłasnychfilmów.Zresztątakżewprzypadkusa-
megoEisensteinaprzedstawionywyżejtekstjestprawdopo-
dobnietym,któryprezentujenajbardziejusystematyzowane
podejście.Reżyserniejednokrotniechętniejwykorzystywał
swojeumiejętnościanalitycznewstosunkudoobrazówczy
literatury.Nieulegawątpliwości,żemimowadiograniczeń,
39
JacquesAumontMichelMarie