Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AMERYKAŃSKABROŃPANCERNA
zRockIslandArsenalzawartoumowęnabudowę126egzemplarzyM2A1.Zbudo-
wanozaledwie94czołgitegotypu,nimUSArmy–wsierpniu1941roku–wycofała
sięzzawartegokontraktu,ahaleprodukcyjnezaczęłojużopuszczaćtyleM3,żemożna
byłosprostaćówczesnemuzapotrzebowaniuamerykańskichsiłzbrojnychnaczołgi
średnie.
Jednakniekażdyuważał,żeM3jestnatyleudany,bywartbyłpodjęciajego
produkcjinatakąskalę.Dowództwosiłpancernychproponowało,aby,nimzosta-
nieopracowanaczołgowawieżanatyleprzestronna,bymócjąwyposażyćwarmatę
75mm,ograniczyćsiędokilkusetM3.Wobecpilnegozapotrzebowaniawojskbry-
tyjskichwAfrycePółnocnejnawięcejamerykańskichczołgówśrednichDepartament
Uzbrojeniachciałjednak–mimozgłaszanychobiekcji–kontynuowaćprodukcjęM3.
Zastrzeżeniatakieformułowałm.in.generałmajorAdnaR.Chafee,któryokreślił
osiągiM3jako„ledwiezadowalające”.
CzołgiM3porazpierwszyweszłydowalkiwskładzieamerykańskiej1.Dywizji
Pancernej28listopada1942roku,kiedypołączonesiłyamerykańsko-brytyjskiepod-
jęłypróbęzdobyciapewnegozajmowanegoprzezNiemcówmiastailotniskawTune-
zjiwAfrycePółnocnej.Podczastegodebiutanckiegonatarcianiedoświadczeniamery-
kańscyczołgiściwM3ponieślidotkliwestratyodogniazamaskowanychniemieckich
armatprzeciwpancernych.Wciągunastępnychkilkudnizmagańformacjeczołgowe
Amerykanówdoznałynowychpoważnychniepowodzeńwstarciachzzaprawionymi
wbojachniemieckimioddziałami.
ChoćM3wprowadzonodowalknapółnocnoafrykańskimteatrzedziałańwojen-
nychjakoprzejściowytypamerykańskiegoczołguśredniego,toliczbaM3stale
siętampowiększałaażdoczasukapitulacjiniemieckichwojskwAfrycePółnocnej
wmaju1943roku.GenerałmajorErnestN.Harmon,dowódca1.DywizjiPancernej
wAfrycePółnocnej,21maja1943rokuwysłałmemorandumnaczelnemudowódcy
siłalianckich,wktórym„wprowadzaniedobitwydywizjipancernejzczołgamiM3,
abytestaczałyciężkiebojez[niemieckimi]działamiprzeciwpancernymiiczołgami”
uznałza„zbrodnicze”.
OstatniaakcjabojowaczołgówzseriiM3uzbrojonychwdziaławskładzieUS
Armymiałamiejscewczasie4-dniowegoszturmunaokupowanąprzezJapończyków
wyspęButaritarinaatoluMakinwlistopadzie1943roku.Niektóreztychwozów
bojowychpozostaływskładziewojskamerykańskichpoprzystosowaniudoinnych
zadań,wroliopancerzonychpojazdówewakuacyjnychlubciągników.
UZBROJENIEGŁÓWNECZOŁGUM3
Standardowysmugowynabójprzeciwpancernyzczepcem(APC-T),przeznaczonydo
dział75mmM2,nosiłoznaczenieM61,ajegomasacałkowitawynosiła9kg.Sam
pociskważył6,785kg,ajegoprędkośćpoczątkowawynosiła588mls.Byłwsta-
nieprzebićpancerzRHApodkątem30stopnizodległościniecoponad450m.
36
