Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZbigniewLewicki
wyspieniebyłożadnychosadników.Raleighpodjąłjeszczekilkapróbodnale-
zieniakolonistów,aledodziśniewiadomo,jakilosspotkałnzaginionąkolonię”
Roanoke.
PonieudanychpróbachWalteraRaleighAngliazaniechałanajakiśczaskolo-
nizacjiAmeryki.SytuacjazmieniłasiędopieropośmierciElżbietyIw1603r.;jej
następca,JakubI,powróciłdoideiposzukiwaniazłotawAmeryce.Domniemana
dostępnośćtegokruszcubyłakluczowa,gdyżwtymokresiepodstawowądoktry-
nęekonomicznąstanowiłmerkantylizm.Głosiłon,żesiła(ibezpieczeństwo)pań-
stwamierzonesąilościąposiadanegoprzezeńzłota.Importuszczuplałtezapasy
iosłabiałpaństwo,pożądanąsytuacjąbyłnatomiasteksportzwiększającyzasoby
kruszcu.Angliaznajdowałasiępodtymwzględemwniekorzystnejsytuacji,gdyż
eksportowałajedyniewyrobywełniane,musiałanatomiastimportowaćznacznie
więcejartykułów.Źródłembogactwamógłbyćjedynierozwójkolonii,któredo-
starczałybymetropoliizarównozłota,jakiniezbędnychsurowców.
Dodatkowymczynnikiempromującymkolonizacjębyłfakt,żeliczbalud-
nościAngliizwiększyłasięz2,5mlnpodkoniecXVw.do5,5mlnwpołowie
XVIIw.idalszywzrostgroziłistotnymzubożeniemobywateli.Emigracjako-
lonizacyjnabyłanaderpożądanadlametropoliiiAngliaaktywniezachęcałado
niejswoichobywateli.
PierwszątrwałąosadąangielskąpowstałąwAmerycePółnocnejbyłoJames-
town,choćionozostałopoczątkowoutworzonew1607r.jakoczasoweprzedsię-
wzięciekomercyjne.Natomiastpierwszaosada,którapowstałazzamysłemtrwa-
łejemigracjidoAmeryki,toPlymouth-założonaw1620r.WIpołowieXVIIw.
osadaJamestownrozwinęłasięwkolonięWirginia,aniecopóźniejwjejsąsiedz-
twiepowstałakoloniaMaryland.ZkoleiwokolicachPlymouthpowstałaznacznie
większakoloniaMassachusetts,zktórejzczasemwyrosłykolonieConnecticut,
RhodeIsland,atakżeNewHampshire.WIIpołowiestuleciapojawiłysięNowy
Jork(wykształconyzwcześniejzałożonegoprzezHolendrówNowegoAmsterda-
mu),dwieczęściJersey,PensylwaniaizwiązanezniąDelaware,atakżeCarolina,
rozdzielonanastępnienadwieczęści.WsumiedokońcaXVIIw.zEuropyprze-
niosłosięnanowykontynentprawie250tys.osób.Najpóźniej,bowlatach30.
XVIIIw.,powstałaGeorgia,ostatniazoryginalnychTrzynastuKolonii.
Wszystkieonezostałyutworzonenastosunkowowąskimpasiemiędzywy-
brzeżemAtlantykuaciągnącymsięprzezponaddwaipółtysiącakilometrów
pasmemAppalachów.Takawielośćstosunkowomałychkoloniiwynikałaprzede
wszystkimzcharakteruwybrzeżaumożliwiającegoprzybijaniestatkówwwielu
miejscach.Ponieważkoloniewniewielkimtylkostopniukontaktowałysięze
sobą,nietylkoposzłyoneinnymidrogamirozwojugospodarczego,lecztakże
wykształciłyzróżnicowanesystemypolityczne,specyficznerelacjemiędzygru-
pamispołecznymi,awreszcieodrębnepodejściedokwestiireligijnych.
PodstawowymkryteriumrozróżniającymkolonieangielskiewAmerycebył
ichpodziałwedługstosunkówwłaścicielskich.Częśćkolonii,jakRhodeIsland
10
