Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
kształtinteresunarodowego,anastępniewdrożeniagowujednoliconejispójnej
formie.Zmuszonesądokorzystaniazewsparciaaktorówsuwerennychwrealizacji
konkretnychprogramówmiędzynarodowychczyradzeniusobiezponadregionalnymi
wyzwaniami.Ichzdolnośćdoodziaływańmiędzynarodowychzależyprzedewszyst-
kimodsystemupolitycznegoiprawnegodanegopaństwa,aleiodposiadanego
potencjałuekonomicznegoispołeczno-kulturowegoorazpołożeniageograficznego.
Nazakrestychoddziaływańwpływmająrównieżprocesyzachodzącewśrodowisku
międzynarodowym,awszczególnościglobalizacjaipostęptechnologiczny(przede
wszystkimskokowyrozwójśrodkówtransportuiłączności)2.
Aktywnośćmiędzynarodowaregionówzasługujejednaknaszczególnąuwagę,
gdyżsąone-podobniejakpaństwa-podmiotamiterytorialnymi,choćniesu-
werennymi.Wprzypadkuczęściskładowychpaństwfederacyjnych(złożonych)
dysponująsuwerennościąwspółdzielonązfederalnymcentrum.Podmiotyfedera-
cji,podobniejakregionyautonomicznepaństwunitarnychczyterytoriazależne,
budząszczególnąuwagębadaczynietylkozewzględunaposiadanieprzez
tegorodzajupodmiotysubpaństwowewiększychkompetencji,aleiprzejawia-
newzwiązkuzichspecyfikąaspiracjedouwypuklaniawłasnejtożsamości
napłaszczyźniemiędzynarodowej.Wtymkontekściewyróżniająsięzwykle
jednostkiadministracyjno-terytorialneozróżnicowanejwzględemwiększości
państwamacierzystegoidentyfikacjietnicznejikulturowej,zwłaszczajeślidys-
ponująodpowiednimidlazabezpieczeniaswoichdziałańzasobamimaterialnymi.
Uczestnictworegionówwstosunkachmiędzynarodowychwpisujesięwpolitykę
zagranicznąpaństwmacierzystychlubutrudniajejprowadzenie.Wskrajnychprzy-
padkachdziałaniapodmiotówsubpaństwowychwstosunkachmiędzynarodowych
mogąbyćdyktowaneprzezwładzecentralnelubwręczodwrotnie-będądlatych
ostatnichjednoznacznieniekorzystneisprzecznezinteresemnarodowympaństwa
jakocałości.Aktywnośćregionówmożemiećnaceluzwiększaniewłasnejautonomii,
anawetdekompozycjępaństw.Regionyniejednokrotniestarająsięteżposzukiwać
wstosunkachmiędzynarodowychpartnerówdorealizacjipartykularnychintere-
sównapłaszczyźniemiędzynarodowej,jakiwwymiarzewewnątrzpaństwowym.
Aktywnośćregionówtworzywstosunkachmiędzynarodowychnowąpłasz-
czyznęoddziaływań,odnoszącsięprzedewszystkimdoichgospodarczego
ispołeczno-kulturowegowymiaru.Regionywchodząwrelacjenietylkoze
swoimiodpowiednikamiwinnychpaństwach(stosunkimiędzyregionalne),ale
izpozostałymipodmiotamisubpaństwowymi,jakrównieżpodmiotamipry-
watnymi,anawetwładzamiinnychpaństwipodległymiiminstytucjamioraz
organizacjamimiędzynarodowymi(międzyrządowymiipozarządowymi).
2Wkontekścierosyjskimjesttoniezwykleistotne,biorącpoduwagęniekorzystnepołożenie
geograficzne(oddalenie,warunkiprzyrodnicze)znacznejczęściregionówwzględemgłównych
ośrodkówspołeczno-gospodarczychipolityczno-administracyjnychwłasnegopaństwaorazpaństw,
doktórychnależąichpartnerzyzewnętrzni.
