Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Pojęcienaktprawawewnętrznieobowiązującego”
15
zdawaćsobiesprawęztego,żetegorodzajudziałaniaorganówadministracji
państwowejprowadzązjednejstronydoprzyznaniaobywatelowiuprawnienia,
azdrugiejuzależniająrealizacjęokreślonychprawwdanejdziedzinieodre-
glamentacyjnejdziałalnościtychorganów.Skutkiemtychdziałańjestwistocie
ograniczenieswobódobywatelskich.TKpodzieliłpoglądnauki,żeładwbudo-
wieporządkuprawnegojestsamoistnymdobremspołecznymowyznaczonych
granicachnienaruszalności.Istotnejestto,żeTrybunałprzyjął,żezobowiązanie
podporządkowanychorganówadministracjipaństwowejwewnętrznymaktem
kierowania21,takabyprzyznawałyobywatelomokreślonekorzyści,mimobraku
wtymwzględziemerytorycznejpodstawywustawiezasadniczej,jestprzykła-
demnzastępowania”ustawyprzezformykierowniczegodziałanianiemającego
charakteruprawotwórczego.Zuwaginatontakiepostępowaniemaobiektywny
sensnaruszaniazasadybudowysystemuprawaimusibyćocenionenegatywnie
nawetwówczas,gdyosiągniętewtensposóbskutkiczyniązadośćspołecznemu
odczuciusłusznościiztegopunktuwidzeniaspotykająsięzespołecznąapro-
batą”.WocenieTKaktykierownictwawewnętrznegoniemogłyanizastępo-
waćaktówprawnychomocypowszechnieobowiązującej,aniteżmodyfikować
ichznaczeniaisensu.Aktyteobowiązywaływyłączniepodmiotypozostające
wszczególnymstosunkupodporządkowania,zatemwyjściempozasferętych
stosunkówbyłobyposługiwaniesiętakimiaktamiwsposóbwpływającynasy-
tuacjęosóbfizycznychiprawnychniepowiązanychznormodawcąszczególnym
stosunkiempodporządkowania.Trzebazatempodkreślić,żeTKworzeczeniu
tymodmówiłcharakteruprawotwórczegowewnętrznymaktomkierowaniaor-
ganamiadministracjipaństwowej22.
PrzedstawicieledoktrynyprzeduchwaleniemKonstytucjiRPtraktowali
aktykierownictwawewnętrznegojakoakty,którenakładałyobowiązkinaor-
ganypaństwoweorazjednostkiorganizacyjnesłużbpaństwowych.Wobrębie
tychaktówwyróżniali:uchwałyRadyMinistrów,zarządzeniaPrezesaRady
Ministrów,zarządzeniaministrów,jakrównieżuchwałynaczelnychitereno-
wychorganówwładzypaństwowejokreślającetrybdziałaniaorganów,atakże
uchwałyRadyPaństwairadnarodowychorazuchwałySejmuokreślającepod-
stawowekierunkidziałalnościpaństwa23.Nadtopodkreślali,żeprzedmiotem
aktówkierownictwawewnętrznegomogłybyćpraktyczniewszystkiedziedziny
kompetencjiorganówdanegoukładuorganizacyjnego,naprzykładprokuratu-
ryczysądownictwa.Niemogłynatomiasttegorodzajuprzepisyustanawiać
indywidualno-konkretnychpoleceńokreślonegopostępowaniaorganuwspra-
wachnależącychdojegowłaściwości.Aktamikierownictwawewnętrznego
byłyzatem:zarządzenie,jeślichodziowewnętrznyporządek,iregulamin,gdy
21Wcześniejszanazwaaktuprawawewnętrznieobowiązującego.
22JiONISZCZUK:KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiejworzecznictwieTrybunałuKonsty‑
tucyjnego…,s.510in.
23J.bafia:Zasadytworzeniaprawa.Warszawa1980,s.131.
