Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Pojęcieicharakter
prawawłasności
1010Istota,treśćiwyznacznikigranicprawa
własności
Własnośćniejestfenomenemwyłącznieprawnym.Pozostajewsferzezaintereso-
waniapolityki,filozofii,religii,atakżewieludyscyplinnaukowychibadawczych.
Pozanaukamiprawnymisątoprzedewszystkimekonomia,socjologia,psycholo-
gia,naukaozarządzaniu,politologia.Cozatymidzie,istotawłasnościjestróżnie
rozumiana.Zanajstarsząwypowiedźwtymprzedmiocieuznajesięstwierdzenie
zawartenapapirusieegipskimdatowanymna1200-1090r.p.n.e.:„Jegomajątek
jestjegowłasnością,możeondaćgokomuchce”1,upatrująceistotywłasności
wswobodzierozporządzaniajejprzedmiotem.
Tym,cowyróżniaprawnąrefleksjęnadwłasnością,jestoddzieleniefaktyczne-
gowładaniarzecząodstanuprawnego,odprawawłasnościdanejrzeczy.Dyfe-
rencjacjaposiadania(tj.faktycznegowładaniarzeczązokreślonymnastawieniem
psychicznym,bezwzględunastanprawnyrzeczy)odwłasnościjakoprawaist-
niałabardzowcześnie,bojużwprawierzymskim2ipozostajewnaukachpraw-
nychobecnadodniadzisiejszego.Zperspektywyinnychdziedzinnaukowych
najistotniejszypozostajestanfaktyczny.Stądteżgłównymiatrybutamiwłasno-
ściwrozumieniuekonomicznymsąfaktycznedysponowanierzecząiczerpanie
zniejkorzyścimajątkowych3.Zprawnegopunktuwidzeniawłasnośćjestokre-
ślonymprawemdorzeczy;niejedynymwszakżerodzajemprawadorzeczy,jakie
istnieje.Najogólniejmożnapowiedzieć,żejesttonajszersze,najsilniejszeprawo
dorzeczy.Własnośćekonomicznaiprawnamogą,aleniemusząsiępokrywać.
1M.Kuryłowicz,Wolnośćiwłasność(tezykomunikatu),[wo]E.Ura(red.),Jednostkawobecdzia-
łańadministracjipublicznej.MiędzynarodowaKonferencjaNaukowaOlszanica21-23maja
2001r.,Rzeszów2001,s.243.
2W.Litewski,Rzymskieprawoprywatne,Warszawa2003,s.213.
3J.Ignatowicz,K.Stefaniuk,Praworzeczowe,Warszawa2009,s.41.
