Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
współczesnapolskapolitykajęzykowa
77
Realnyrozwójpolskiejsytuacjijęzykowejwnajbliższychdziesięcioleciachbędzie
raczejprzebiegałmiędzydwomascenariuszami,choćchybabliżejpozytywnego.
Przemawiazatakądrogąwielewzględów,m.in.silnezakorzenieniejęzykawpol-
skiejtożsamościnarodowejimoctejtożsamości(samamocjęzykamierzysięliczbą
użytkowników,tradycjami,wsparciempaństwaitd.),wspieraniejęzykanarodowego
przezwszystkiepolskiepodmiotypolitycznojęzykowe(choćtowsparcieniejest
bezwarunkowe),atakżeprzezpodmiotymiędzynarodowetypuUniaEuropejska
(wpływideiekojęzykowejnaideologiepolitykijęzykowej).
4.Uwagikońcowe
nDuchczasu”stawiawspółcześniejednostkiizbiorowościwniełatwej,niezbytprzej-
rzystejsytuacji.Przemianypostaciświataosłabiłytradycyjnekategoriepoznawcze,
pozwalającesięwnimorientować.Zdynamizowałysiętożsamości,któreniestanowią
jużspójnejitrwałejcałości.Brakpewnościipełnościnaszychdiagnoziprognoz
utrudniabudowaniekompletnychprogramówdziałań,wtympolitycznojęzykowych.
Raczejjesteśmyskazaninapłynność,czylinadziałaniakierującesięnietylegotowym
programemlplanem,ilerealizowanewmiaręjakjużurzeczywistnionemożliwości
otwierająnowe,niedostrzeżonewcześniejszanse.Światwstaniekryzysu,nierów-
nowagiposzerzazakreswyboru,cosprawiawielekłopotów,atakżepowoduje,
małewkładynnawejściu”mogądawaćdużeefektynnawyjściu”
.
Najogólniejszecele-zadaniawspółczesnejpolskiejpolitykijęzykowejmożnaby
sformułowaćnastępująco(por.Gajda1999b):
formowanienosicielikulturypolskiejijęzykapolskiego,zdolnychdo
wszechstronnejrealizacjiswychambicjiosobistychidouczestnictwa
wżyciupublicznym(wtymosiąganiawartościwyższych,nietylko
utylitarnych);
kształtowaniepolskiejspołecznościnarodowejipaństwowej(obejmującej
obecnewPolscemniejszościnarodoweietniczne),zdolnejdozgodnego
współżyciairozwoju;
wychowywanieużytkownikówjęzykapolskiegoijęzykówobcychwPolsce
iwświeciewtakimkierunku,jaktegowymagarozwójmiędzykulturo-
wejimiędzynarodowejwspółpracyorazpokojowewspółżycieróżnych
narodówikultur.