Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
PaulinaRosłoń,PawełChabielski
uśpionychkonfliktów(opodłożuetnicznym,historycznymlubreligijnym).Wy-
nikatozniestabilnościstrukturpaństwowych(główniewrejonieAfrykiiAzji),
licznychpodziałówetnicznych,religijnychikulturowychwewnątrzposzczegól-
nychpaństw,atakżezdużejliczby„młodych”państw,wytworzonychnaskutek
sztucznegopodziałujednostekterytorialnych–główniekrajówafrykańskichpo-
wstałychpodekolonizacji21.Wymienionezjawiskapowodują,żeowespołeczeń-
stwacharakteryzująsiębrakiemlojalnościizaufaniawobecnowychwładziin-
stytucji,apodziałyetniczne,religijneicywilizacyjno-kulturowesączynnikiem
zapalnym,wykorzystywanymdoosiągnięciacelówokreślonychgruplubnawet
pojedynczychosób.Osiągnieciecelu,wtymprzypadku,odbywasiępoprzezuży-
cieśrodkówprzymusuprzezgrupybędącewopozycjidolegalniedziałającychsił
zbrojnych.Analizująckonfliktyzbrojne,możnadostrzec,żenatereniepaństw
upadłychbardzoczęstotworzonesąnielegalnegrupyzbrojnerealizująceinte-
resyposzczególnychgrupplemiennychbądźetnicznychwkrwawyibrutalny
sposób22.Ponadtokrajeupadłesądoskonałąprzestrzeniąsprzyjającądziałalności
różnegorodzajugrupekstremistycznych–począwszyodugrupowańofunda-
menciereligijnym23(AfrykaPółnocna,BliskiWschód),pogrupyocharakterze
etnicznym,plemiennyminacjonalistycznym(AfrykaSubsaharyjska).Doskona-
łymprzykłademilustrującymomawianezjawiskojestpojawieniesiętzw.Pań-
stwaIslamskiegonaterenieSyriiorazIraku.
Amerykańskiedoświadczenia,szczególniezAfganistanuzlat2001–2014
iIraku24zlat2003–2011,pokazały,żeprzewagaekonomiczna,militarnaitech-
nologicznaniegwarantujepowodzeniawwalcezprzeciwnikiemdziałającymna
21Zob.A.Domagała,Konfliktyetniczneainterwencjehumanitarne.Wposzukiwaniude-
terminantówskutecznegodziałaniaspołecznościmiędzynarodowej[w:]D.K.Demechu(red.),
Współczesnekonfliktymiędzynarodoweietniczne,OlsztyńskaSzkołaWyższaim.JózefaRu-
sieckiego,Olsztyn2009,s.297.
22Powstająróżnegotypugrupybojoweiparamilitarnesłużącedoochronylubrealizacjicelów
poszczególnychgrupspołecznych.PrzykłademmogąbyćbojówkiInterahamweiImpuzamu-
gambitworzoneprzezobywateliHutupodczasludobójstwawRuandzie.Obecnośćtegotypu
grupwrejonieprowadzeniadziałańpowodujezacieraniesięgranicypomiędzyludnościącywilną
aprzeciwnikiem,cojestzjawiskiemcharakterystycznymdlakonfliktówasymetrycznych.Bardzo
często(szczególniewkrajachAfryki)organizowanesąoddziałynajemników,opłacanezprywat-
nychpieniędzyirealizująceinteresyposzczególnychgrup,np.kartelinarkotykowych.
23Główniefundamentalizmislamski.
24Należywspomnieć,żeIrakprzedrokiem2003nieznajdowałsięnaliściepaństwupa-
dłych.Znalazłsiętamdopieronaskutekamerykańskiejinterwencji.
