Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MAGIAIOWSIANKA
mia;obiestaruszkiskarżqsię,żeniemogqumrzeć.WSiódmejpieczęci
śmierćpojawiasięwewłasnejosobie.
***
WprologuPersonyzmagmyobrazówidźwięków,składajqcychsię
nafilmowymonologwewnętrznyautorafilmu,rodzajwizualno-akustycz-
negostrumieniajegopodświadomości,wyłaniasięzdjęciewqtłegodzie-
sięcioletniegochłopcawokularach.Leżywkostnicynakozetce,przykryty
prześcieradłem-wśródzmarłych.Ikiedyjesteśmyprzekonani,żechło-
piecnieżyje,onotwieraoczyiodwracasięwnaszqstronę,potemunosi
nałokciachizaczynaczytaćksiqżkę.Pochwiliwidzimygo,jakstoityłem
donasprzedbiałq,przypominajqcqekranlubdrzwipłaszczyznq,wo-
dzqcponiejdłoniqnieokreślonymgestem,którymożeoznaczaćprzywo-
ływanie,zaklinanie,atakżebolesnqnostalgię.Ówgestsprawia,żezpu-
stegoprostokqtawyłaniasięzaryskobiecejtwarzy.Twarzyjegomatki.
WemblematycznymobraziezmartwychwstałegochłopcazPerso-
nyBergmanzawarłgłównerysyswegopsychologicznegoautoportretu,
autoportretuartystyzczasówdzieciństwa:psychofizycznqkruchość,
osamotnienie,wrażliwość,podszytegrozqspoufalenieześmierciq,pra-
gnieniemiłościiskłonnośćdomarzeńnajawie.Postaćchłopcaniepoja-
wisiębezpośredniowakcjiPersony.Alejegoniemaobecnośćwprolo-
gumafundamentalneznaczenie,stanowibowiemsymbolicznypodmiot
aktukreacjiartystycznej.
ChoćdlaBergmanatwórczośćfilmowazawszebyłaspokrewnionaze
światemnietylkodziecięcychfantazjiimarzeń,alerównieżzabaw30,ichoć
przeżyciazdzieciństwapozostawiłytakgłębokiśladwjegopamięci
iwogólewżyciupsychicznym,dziecizastanawiajqcorzadkopojawiajq
sięwjegofilmachnapierwszymplanie.Tylkowdwóchutworach-wMil-
czeniuiwFannyiAlexandrze-dziecięcepostacieodgrywajqgłównerole.
WMilczeniumałyJohan,synjednejzsióstr,byłniemym,zagadkowymświad-
kiemnarastajqcegodramatunienawiściiwyobcowania,natomiastostatni
filmBergmanaprzynosiłnajbardziejrozbudowanyhoryzontdziecięcego
spojrzenianaświatdorosłych.Winnychfilmachdziecipojawiajqsiętylko
epizodycznie,alezawszeobserwowanesqzczułqsympatiq.
WyjaśnieniategoparadoksunależyszukaćwautorskiejpostawieBerg-
manawobectwórczościfilmowej.ŹródłatejpostawyodsłaniaSkórawęża,
filmowymanifestopublikowanywewstępiedoscenariuszaPersony:
HZawsze[wdzieciństwie-przyp.T.S.]odczuwałemniedostatekzain-
teresowaniamojqosobqzestronybliźnich.Kiedyrzeczywistośćprzestała
45
041a-Zwierciadlo-wyd3sklad.p65
45
07-05-04,19:24
