Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Teoriewzrostuirozwojuspołeczno-gospodarczegowewspółczesnejekonomii
Najprostszymmodelemendogenicznegowzrostugospodarczego,tj.wzrostu,
któregokluczowedeterminantywynikajązmodelu,jesttw.modelAK60.Źródłem
wzrostugospodarczegowtymmodelujestbrakmalejącychprzychodówmarginal-
nychzkapitału.Sugerujeto,żekapitałtennależyinterpretowaćszerokoniejako
czystofizycznykapitał,aleraczejjakosumękapitałówfizycznegoiludzkiego.Tak
więcźródłemtrwałegowzrostugospodarczegojestrosnącyzasóbwiedzy,uciele-
śnionywpostępietechnicznymlubwkapitaleludzkim.
Zasadniczymkryteriumpodziałumodeliwzrostunaendogenicznelubegzo-
genicznejestto,czydługookresowastopawzrostugospodarczegowyznaczana
jestprzezwielkościpozostającepozamodelem(egzogenicznie),czyteżprzezpa-
rametryizmiennewystępującewmodeluwzrostu(endogeniczne).Jakkolwiek
pierwszepróbyendogenizacjimechanizmówwzrostugospodarczegowiążąsię
zpracamiN.Kaldora(1961),J.K.Arrowa(1962),N.KaldoraiJ.A.Mirleesa(1962).
Jednakprawdziwyrozwójtejklasymodelizwiązanyjestzmodelamiwzrostu
AK61orazmodelamiwzrostuP.Romera(1986,1990),R.Lucasa(1988),S.Rebelo
(1991),G.Grossmana,E.Helpmana(1991),C.I.Jonesa(1996),P.Aghiona,P.Ho-
wita(1998)62.
Ważnyiodrębnynurtrozważańnadwzrostemgospodarczymtworząpraceza-
początkowanem.in.przezP.Aghiona,P.Howita(1992),którenawiązująbezpo-
średniodoideiJ.A.Schumpetera(1912,1960)istanowiąbardzointeresującąpróbę
modelowaniaprocesówinnowacji63.
Wteoriachwzrostugospodarczegowszystkichnurtówwspółczesnejekonomii
pojawiająsiędwiegrupyproblemów:
1)określeniewarunkówzapewniającychstanrównomiernegowzrostugospo-
darki,tj.warunkówrównowagidynamicznejorazukształtowaniemechani-
zmówprzystosowaniagospodarkidotejrównowagi;
2)określenieczynnikówsprzyjającychszybkiemuwzrostowiPKBwujęciudłu-
gookresowym.
Należypamiętać,żeoileanalizydługookresowychczynnikówwzrostuPKB
bądźdochodunarodowegodokonywanoprzedewszystkimzapomocąbadańem-
pirycznych,otyleproblemstanurównomiernegowzrostubyłistotątworzonych
abstrakcyjnychmodeliteoretycznych.
60
K.Cichy,Kapitałludzki…,s.12.
61
Modelendogenicznegowzrostugospodarczegopierwszejgeneracji,zliniowąfunkcjąprodukcji
AK,niespełniającąwarunkówInady,któraniejestneoklasycznąfunkcjąprodukcji.
62
K.Malaga,Oniektórychdylematach…,s.9.
63
JosephSchumpeterjakopierwszyopublikowałdwaopracowaniapoświęconeproblemomrozwo-
jugospodarczegoicyklomkoniunkturalnym.Wpracachtychpodkreślałrolęinnowacjijakoczynnika
powodującegowyprowadzaniegospodarkizestanurównowagiiprzywracaniestanurównowaginain-
nym(wyższym)poziomiepozaakceptowaniudecyzjioinwestycjiprzezkonsumentównarynku.Szerzej
zob.:S.Mikosik,TeoriarozwojugospodarczegoJosephaA.Schumpetera,PWN,Warszawa1993,s.98-111oraz
J.Schumpeter,Teoriarozwojugospodarczego,PWN,Warszawa1960,s.337-405.