Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział1.Ryzykosystemowe,determinantyikosztymaterializacji
Kryzysyfinansowewsposóbszczególniewyraźnywykazały,żeproblemywob-
szarzestabilnościfinansowejmogądoprowadzićdozaburzeńnietylkonaryn-
kachfinansowych,aletakżewsferzerealnejgospodarki.Efektywneświadczenie
usługpośrednictwafinansowegoizarządzaniaryzykiemprzezsystemfinansowy
narzeczsektorarealnego,czylistabilnośćfinansowa,zależyoddwóchgłównych
czynników:zjednejstronyuwarunkowanajestbieżącymstanemsystemufinan-
sowego,azdrugiej–możliwymzakresemiskalązewnętrznychszoków1.
Zdarzeniamającenegatywnywpływnadziałaniesystemufinansowego
mogąmiećcharakterzarównoegzo-,jakiendogeniczny
.Przykłademzaburzenia
egzogenicznegomożebyćzmianaotoczeniamakroekonomicznegoniezależnaod
funkcjonowaniasystemufinansowego–np.nagłyspadektempawzrostuPKB,
którypowodujepogorszeniesytuacjiekonomicznejklientówinstytucjifinanso-
wychorazniekorzystniewpływam.in.narentownośćipoziomkapitałuwinsty-
tucjachsektorafinansowego.Zaburzeniamogąbyćgenerowanetakżewewnątrz
systemufinansowego,tj.endogenicznie.Dziejesiętakwówczas,kiedynp.wwy-
nikum.in.(i)nieprawidłowejstrukturybodźców(np.wpostacisystemuwy-
nagradzania,regulacjiprawnych)lub(ii)istotnegoobniżeniapoziomuawersji
doryzyka,wsystemiefinansowymnarastająstrukturalnenierównowagi.Taką
nierównowagąmożebyćzwiększonyinieuzasadnionycharakteremprowadzo-
nejdziałalnościpoziomstosowanejdźwignifinansowejipowiązanyztymzjawi-
skiemprzyrostkredytuwgospodarce2.
Chociażkryzysfinansowysprawił,żetermin„ryzykosystemowe”stałsięszcze-
gólniepopularny
,towłaściwiekażdyzwcześniejszychkryzysówfinansowychbył
spowodowanyprzezzaburzeniasystemoweprzyjmująceróżneformy
3
.Koncepcja
ryzykasystemowegoewoluowała,stającsięcorazbardziejskomplikowanairozpo-
wszechniona.Dopołowylat80.XXw
.ryzykosystemoweodnosiłosiędozakłó-
ceńsystemowych,którewynikałyzeskutkówakcjikredytowejbankówdlasektora
bankowego
4
.Przezlataujawniłysięróżnewymiaryryzykasystemowego,ponieważ
rozwójrynkówfinansowychpowodowałichcorazwiększąintegrację,wzrosłouza-
leżnieniebankówodfinansowanianarynkachfinansowych,innowacjefinansowe
itechnologicznepozwoliłynarozwójrynkówinstrumentówpochodnychiproduk-
tówstrukturyzowanychitd.
Pojęcieryzykasystemowegozaczęłoobejmowaćróżnerodzajedziałalności
finansowejorazskupiaćsięnawspółzależnościachmiędzyuczestnikamirynku,
1M.Kabza,Ryzykosystemowe–cechawspółczesnychrynkówfinansowych,StudiaEkonomiczne,nr3,
2012.
2M.Misina,G.Tkacz,Credit,AssetPrices,andFinancialStressinCanada,WorkingPaper,BankofCa-
nada,2008.
3Przykładamizaburzeń,któreprzyczyniłysiędopowstaniawcześniejszychkryzysówsąm.in.
niewypłacalnośćrząduRosjiw1998r.,któramiaładużywpływnarynkifinansowenacałymświecie;
niewypłacalnośćrząduArgentynyw2001r.,coniemiałoznaczącegowpływunarynkiświatowe;
atakterrorystyczny11września2001r.,którynietylkospowodowałstratymaterialne,alerównież
wpłynąłnegatywnienacałyamerykańskisystemfinansowy
.
4K.C.Chakrabarty
,Systemicriskassessment–Thecornerstoneforthepursuitoffinancialstability,prze-
mówieniepodczaskonferencjiOperationalisingToolsforMacro-financialsurveillance:Countryexperiences,
FSU,ReserveBankofIndia,Mumbaj,3.04.2012.
