Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Zainteresowanieproblematykąciaławnaukachspołecznych
ludzkiego,towśródwspółczesnychteoretykówspołecznychatrakcyjniejsze
koncepcjemówiąceotym,żeciałozostałoukształtowane,ograniczone,anawet
odkryteprzezspołeczeństwo.Wramachtychkoncepcji,określanychjakospo-
łecznykonstrukcjonizm,ciałojesttraktowanebardziejjakoodbiorcaaniżeli
wytwórcaspołecznychznaczeń56.
Znaczącywpływnawspółczesneanalizyciałajakozjawiskakonstruowa-
negospołeczniewywarliE.GofmaniM.Foucault.Postrzeganieciałaprzez
wspomnianychspołecznychkonstruktywistówdajesolidnepodstawydozro-
zumieniatego,wjakisposóbspołeczeństwo„ciałoatakowało,kształtowało,
klasyfikowałoinadawałomuznaczenie[…]”57.AnalizyM.Foucaultastanowią
podwielomawzględaminajbardziejradykalnąiwpływowąkoncepcjęspo-
łecznegokonstruktywizmu.Wjegokoncepcji„ciałunietylenadawanejest
zapomocądyskursu58znaczenie,toraczejciałowcałościjestprzezdyskurs
konstytuowane”
59
.Wkonsekwencjiciałorozumianejakobiologicznykonstrukt
zostajewpełnizastąpioneciałemrozumianymjako„produktspołeczniekon-
struowany,nieskończenieplastycznyiwysoceniestabilny”
60
.Znaczenieprac
tegoautorajesttakistotne,żepojawiłosięnawetokreślenie„Foucaultowskie
podejściedociała”
61
.ZkoleiwkoncepcjiE.Gofmanaciałojestwłasnościąkaż-
degoczłowieka,aletospołeczeństwodefiniujejejakoznacząceiważne.Dodat-
kowo,ciałoodgrywatuzasadnicząrolęwkontekściepośredniczeniawrelacjach
pomiędzytożsamościąosobistąaspołeczną.„Społeczneznaczeniaprzypisane
poszczególnymformomciałaorazichwystępomulegająinternalizacjiiwywie-
rająsilnywpływnajednostkowepoczucie»ja«orazpoczuciewłasnejwartości”
62
.
Akceptacjajednostkijako„pełnoprawnego”-jaktwierdziShilling-członka
społecznościwymagaodpowiedniegozarządzaniaciałem.Akceptacjatajest
takżekoniecznadozbudowaniatożsamościosobywartościowejikompetentnej.
56Tamże,s.55,83.
57Tamże,s.24-25.
58Dyskursymogąbyćrozumianejako„zbiorygłębokozakorzenionychzasadzawierających
specyficznesieciznaczeń,którepodtrzymują,generująiumacniajązwiązkimiędzywszyst-
kim,comożnazobaczyć,pomyślećipowiedzieć”,podanoza:tamże,s.88.
59Tamże,s.87.
60Tamże.
61Tamże.
62Tamże,s.95.
36