Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Napotrzebyrealizacjicelubadawczegoprzyjęto,żewłaściwąperspektywą
interpretacjinierównościjestdobrobyt,któryzgodniezupowszechnionym
poglądemstanowipodstawowekryteriumocenydziałalnościgospodarczejczło-
wieka[Clark2002,s.415;Szopa2005].Takainterpretacjanierównościwymaga
jednakpewnegouściśleniaperspektywypoznawczejdobrobytu.
Współczesnerozumieniedobrobytu(well-being)wykraczapozautylitaryzm
iredukcjonizm,którecharakterystycznedlaekonomiigłównegonurtu(teoria
dobrobytu),atakżewpewnymsensieznimizrywa.Przestajeonbyćkojarzony
jedyniezwartościąuzyskiwanychdochodówpercapitaumożliwiającychkonsu-
mowanieokreślonejilościdóbriusług.Odlat70.XXw.wdobrobycieujmujesię
takżepozaekonomicznewymiaryżyciaidziałalnościczłowieka,związanezzado-
woleniemiszczęściem,awięckategoriami,którenieznajdująodzwierciedlenia
wpieniężnejwartościrezultatówgospodarowania[Ng2003,s.307–350;Frey
iStutzer2002].Dobrobytcorazczęściejkojarzysięzmaterialnymi,społecznymi,
ekologicznymiijakimikolwiekinnymiwarunkamiżyciaczłowieka(Dobrobyt
społeczny2004,s.111–112].Zewzględunacechyprzypisanekategoriinierów-
nościdobrobytnależyjednakłączyćztymiekonomicznymiwarunkamiżycia,
którewynikajązfunkcjonowaniasystemuekonomicznego2.Wzwiązkuztym
przyjęto,żenierównościekonomicznemożnarozumiećjakoróżnicewystępujące
międzyludźmiwzakresietychskładnikówdobrobytu,którewynikajązprocesów
produkcji,podziałuikonsumpcjizachodzącychwramachsystemuekonomicz-
negodanegokraju.
2Pojęciesystemuekonomicznegowyrastanagruncieekonomiiporównawczejiporównaw-
czychanalizsystemówekonomicznych[Kornai1973;Pryor1985;Balcerowicz1989,s.14;Woź-
niak1993,s.16;Woźniak2011,s.15;Gorynia1995,s.22–23;Gardner1998,s.4;Kowalik2000,
s.12–13;Kozłowski2005,s.15].Najczęściejutożsamiasięgozzespołem,kompleksemorgani-
zacji,gospodarstwdomowychorazjednostekdziałającychwedługokreślonychzasad,zakazów,
nakazówwdziedzinieprodukcji,podziału,wymianyikonsumpcjidóbriusług.Tworzygozatem
zespółinstytucji,narzędzi,procedurimechanizmówumożliwiającychuzgadnianieorazkontrolę
podejmowaniairealizacjidecyzjidotyczącychgospodarowaniapotencjałemprodukcyjnym
określonejgospodarkikrajowej[Woźniak2011,s.15].Definiowaniesystemuekonomicznego
wzbudzajednakwielekontrowersji,przezconiektórzyautorzyalbounikajątegoterminu,albo
stosujągowymienniezterminami„systemgospodarczy”i„gospodarkakrajowa”[Kowalik2000,
s.10–12].